ಲೇಖನಗಳು

ಪ್ರಣವಸ್ವರೂಪಿಯಾದ ಶಿವನನ್ನು ಹೊಂದಲು ನಮ್ಮ ಪ್ರಣಯದ ಆಸೆ ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳ ಕಾಮಕಲ್ಮಶಗಳು ಮೊದಲು ಸುಟ್ಟುಹೋಗಬೇಕು. ಅದರ ಸಂಕೇತವೇ ಕಾಮದಹನ. ಇದು ನಿತ್ಯವೂ ನಮ್ಮ ಧರ್ಮ ಕರ್ಮಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ವಿವೇಕೋದಯದಿಂದ ನಡೆಯಬೇಕಾಗಿದೆ. ಉತ್ಸವಗಳು, ಹಬ್ಬಗಳು ನಮ್ಮ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜೀವನದೊಂದಿಗೆ ಅವಿನಾಭಾವ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಕಾರಣ ಮನುಷ್ಯನು ಸಹಜವಾಗಿ ಉತ್ಸವಪ್ರಿಯನಾಗಿರುವುದು. ಈ ಸತ್ಯವನ್ನು ಮಹಾಕವಿ ಕಾಲಿದಾಸನು ತನ್ನ ಶಾಕುಂತಲ ನಾಟಕದ 6ನೇ ಅಂಕದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾನೆ: ‘ಉತ್ಸವಪ್ರಿಯಾಃ ಖಲು ಮನುಷ್ಯಾಃ.’ ಉತ್ಸವಗಳು ಮನುಷ್ಯಜೀವನದಲ್ಲಿ ಒದಗುವ ಸಂತೋಷದ ಸಂದರ್ಭಗಳು. […]

–ಶೈಲಜಾ ಗೋರನಮನೆ ಶಿರಸಿಯ ಹೋಳಿಯಾಟದ ಹುಲಿವೇಷ ಮತ್ತು ಬೇಡರವೇಷಗಳೆರಡೂ ಇಂದಿಗೂ ವಿಕೃತಿಯ ವಿನಾಶವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುತ್ತ ನಾಗರಿಕ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೊಂದರ ರಾಯಭಾರಿಗಳಂತೆ ನಿಂತಿವೆ. “ಬೇಡ ಕೃಷ್ಣ… ರಂಗಿನಾಟ ಸೀರೆ ನೆನೆವುದೂ. ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿ ಚಂದ್ರಚಳಿಯು ತುಂಬುತಿರುವುದು.. ರಾಧೆ ತೊಟ್ಟ ರವಿಕೆ ಜರಿ ರೇಶ್ಮೆಯಾಗಿದೆ. ಕೃಷ್ಣನ ಬಳಿ ರಂಗು ತುಂಬಿದ ಗಡಿಗೆ ಕಾದಿದೆ…’’ ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣಬಣ್ಣದ ಲಂಗ-ದಾವಣಿ ತೊಟ್ಟು, ಗುಲಾಬಿರಂಗಿನ ಓಡನಿ ಹೊದ್ದು ಗೆಜ್ಜೆಯನ್ನು ಗಿಲಿಗಿಲರೆನಿಸುತ್ತಿದ್ದ ನರ್ತನವು ಹೆಜ್ಜೆಯಿಂದ ಎದೆಗೇರಿ ಕೆನ್ನೆಗಳನ್ನು ತುಂಬಿದಾಗ ಯೌವನ ಬಂದಿತ್ತು. ರಂಗುರಂಗಿನ ಗೋಕುಲದಲ್ಲಿ ಪಿಚಕಾರಿ […]

ಕಷ್ಟವೆಂದು ಅವರ ಬಳಿ ಬಂದವರಿಗೆ ಅವರು ವಿಶೇಷ ಜಪ ಮಾಡಿ ಸಮರ್ಪಣೆ ಮಾಡಿಬಿಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಕಷ್ಟಗಳು ಮಂಜಿನಂತೆ ಕರಗಿಹೋಗುವುದನ್ನು ನೋಡಿ ಆನಂದಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಸ್ವತಃ ತಮಗೇ ಕಷ್ಟ ಬಂದಾಗ ಗುರುವಿನ ಮುಂದೆ ಹೋಗಿ ಕಣ್ಣೀರಾಗಿಬಿಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಮಿ ಹರ್ಷಾನಂದಜೀಯವರನ್ನು ‘ಇವರು ಹೀಗೇ’ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ. ನೀವು ಹೀಗೆಂದು ನಿಶ್ಚಯಿಸುವ ವೇಳೆಗೆ ಅವರ ಮತ್ತಾವುದೋ ಗುಣ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಸತ್ಯವೆಂದು ಭಾವಿಸಿ ಮುಗಿಸುವ ವೇಳೆಗೆ ಮತ್ತೊಂದೆಡೆಗೆ ಸೆಳೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತೀರಿ. ಒಂದೇ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ ಅವರು ವಿವೇಕಾನಂದರು  ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟ ಸಂನ್ಯಾಸತ್ತ್ವದ ಮೌಲ್ಯಗಳ […]

ಸಪಾದ ಶತೋತ್ಸವ ಹಲವು ಭಿನ್ನ ಭಿನ್ನ ಧಾರೆಗಳಲ್ಲಿ ದಶಕಗಳುದ್ದಕ್ಕೂ ನಡೆದ ಅನ್ಯಾನ್ಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಫಲಿತವಾಗಿ 1947ರಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲಭಿಸಿತು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ತಿಗೆ ಲೋಕಮಾನ್ಯ ತಿಲಕರು, ಬಿಪಿನ ಚಂದ್ರಪಾಲ್, ಲಾಲಾ ಲಜಪತರಾಯ್, ಆ್ಯನಿ ಬೆಸೆಂಟ್, ಚಿತ್ತರಂಜನ್‍ದಾಸ್ ಮೊದಲಾದವರ ಕೊಡುಗೆ ಗಾಂಧಿಯವರ ಕೊಡುಗೆಯಷ್ಟೆ ಮಹತ್ತ್ವದ್ದು – ಎಂಬ ವಸ್ತುಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಮರೆತಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ವಿಕೃತಗೊಳಿಸಿದಂತೆ ಆಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆ ಮಾಡುವುದು ಗಾಂಧಿಯವರು ನಿರಂತರ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ ಸತ್ಯನಿಷ್ಠೆಗೇ ಅಪಚಾರ ಮಾಡಿದಂತೆ ಆಗುತ್ತದೆ. ವಿವಿಧ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಈವರೆಗಿನ ಪ್ರಚಲಿತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಸಮರದ ಕಥನದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ವಿಕೃತಿಗಳು […]