ಲಲಿತ ಪ್ರಬಂಧ

ನಳ ಬಿಡುವವನಿಗೆ ಹೊತ್ತುಗೊತ್ತು ಅಂತೂ ಇರಲೇ ಇಲ್ಲ. ಸರತಿ ಪ್ರಕಾರ ಅವನು ಬೇರೆಬೇರೆ ಓಣಿಗಳಿಗೆ ನೀರು ಬಿಡುವವನು. ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿ ನೀರು ಬಿಟ್ಟರೆ, ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಬೆಳಗಿನ ಜಾವ ನಾಲ್ಕು ಗಂಟೆಗೆ ಬಿಡುತ್ತಿದ್ದ. ಇವನೇನು ನಿದ್ದೆಯೇ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲವೇನೊ ಎನಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಪ್ರತಿ ಮನೆಯಲ್ಲೂ ಇದ್ದಿದ್ದ ಅಂಡರ್‌ಗ್ರೌಂಡ್ ಟ್ಯಾಂಕಿಗೆ ನಳದ ನೀರು ಜುಳುಜುಳು ಎಂದು ಬೀಳುವ ಶಬ್ದ ಕೇಳಿ ಯಾರಾದರೊಬ್ಬರು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ “ಅಕ್ಕೋರ ನಳಾ ಬಂದಾವು ನೋಡ್ರಿ” ಎಂದರೆ ಸಾಕು ಎಂಥ ಕುಂಭಕರ್ಣನಂಥವರೂ ದಢಕ್ಕನೆ ಎದ್ದು ಲಗುಬಗೆಯಿಂದ ನೀರು ತುಂಬತೊಡಗುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಕ್ಕೋರಿ […]

ಈ ಬಾರಿಯ ರಾಜ್ಯಮಟ್ಟದ ಬೆಸ್ಟ್ ಫೊಟಾಗ್ರಫಿ ಅವಾರ್ಡ್ಗೆ ಆದಿತ್ಯ ಒಳ್ಳೊಳ್ಳೆಯ ಫೋಟೊ ತೆಗೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಸಮಯ ಹೇಗೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಇತ್ತು. ಹಾಗಾಗಿ ಅದ್ಭುತ, ರಮ್ಯ ಎನ್ನಿಸುವ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಹೋಗಬೇಕೆಂದುಕೊಂಡಂತೇ ಮೊದಲು ಜೋಗದ ಸಿರಿಗೆ ಧಾವಿಸಿದ. ಆದಿತ್ಯ ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೇ ಫೋಟೋ ತೆಗೆಯುವ ಹವ್ಯಾಸ ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಸಂಬಂಧಿಕರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದಾದರೂ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಿರುವಾಗಲೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಕ್ಯಾಮೆರಾವಿರುವ ತಂದೆಯ ಮೊಬೈಲ್ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು “ಏ ಎಲ್ಲಾರೂ ಚೆಂತಂಗ ನಿಲ್ಲರಿ ನಾ ಫೋಟೊ ತಗೀತೀನಿ” ಎಂದು ಓಡಾಡಿ ಬಹಳ ಚೆನ್ನಾಗಿಯೇ ಫೋಟೊ […]

ಒಂದು ಮುಂಜಾನೆ ತುಂಟಿಗೆ ಚಪಾತಿ ಹಾಕೋಣ ಅಂತ ಹೊರ ಬಂದ್ರೆ ನಾಯಿ ಕಾಣಿಸದು.  ಪಕ್ಕದ ಮನೆ ಹೇಮಕ್ಕ ಅಂದಿದ್ದು ನೆನಪಾಯ್ತು,  “ದಿನಾ ಬೆಳಗ್ಗೆ ನಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಬರುತ್ತೆ,  ನಾನೂ ಬಿಸ್ಕತ್ ಕೊಡುವುದಿದೆ..” ಹೆಚ್ಚೇನೂ ಚಿಂತಿಸದೆ ನನ್ನ ಇನ್ನಿತರ ಮನೆಕಲಸಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗಮನ ಹರಿಸಿದೆ.  ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಆದ್ರೂ ತುಂಟಿ ನಾಪತ್ತೆ.    “ನಾಯಿ ಎಲ್ಹೋಯ್ತು?  ಸ್ವಲ್ಪ ನೋಡ್ತೀರಾ…” ಎಂದು ನಮ್ಮವರ ಮುಂದೆ ಒದರಿದ್ದು ಗೋರ್ಕಲ್ಲ ಮೇಲೆ ನೀರೆರೆದ ಹಾಗಾಯ್ತು. “ಅದು ನಾಯಿಯಲ್ಲವೇ, ಎಲ್ಲೋ ತಿರುಗಾಟಕ್ಕೆ ಹೋಗಿರಬೇಕು.” ಒಂದು ನಾಯಿ ಇರಲೇ […]

ಸುಮಾರು 600 ವರ್ಷಗಳ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿರುವ ‘ಯಕ್ಷಗಾನ’ ಒಂದು ಸಾತ್ತ್ವಿಕ ಮನೋರಂಜನಾ sಸಾಧನವಾಗಿ, ಕನ್ನಡಭಾಷೆಯ ಶುದ್ಧ ಕಲೆಯಾಗಿ, ಪುರಾಣಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಆಸಕ್ತ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರೆದುರು ತೆರೆದಿಡುವ ಅದ್ಭುತವೂ ಜನಪ್ರಿಯವೂ ಆದ ಕಲೆಯಾಗಿದೆ.             ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಸಹಜವಾದ ಮತ್ತು ಅನಿವಾರ್ಯವಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಯಕ್ಷಗಾನಕ್ಕೂ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಹಿಂದಿನ ಯಕ್ಷಗಾನ ಪ್ರಸಂಗಗಳಿಗೂ, ಈಗಿನ ಯಕ್ಷಗಾನ ಪ್ರಸಂಗಗಳಿಗೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಬದಲಾವಣೆಗಳು, ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಆಗಿವೆ. ನಿರೂಪಣೆಯಲ್ಲಿ, ವಸ್ತುವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ, ರಂಗದಲ್ಲಿ – ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲ ವಿಧಗಳಲ್ಲೂ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಒಗ್ಗಿಕೊಂಡಿದೆಯಾದರೂ, ಯಕ್ಷಗಾನ ತನ್ನ ಮೂಲ ಅಡಿಪಾಯದಿಂದ ವಿಮುಖಗೊಂಡು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿರೂಪಗೊಂಡಿಲ್ಲ […]

ಶಾರದಾ ವಿ. ಮೂರ್ತಿ ‘ಕಂಕುಳಲ್ಲಿ ಮಗುವನ್ನು ಚಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಊರು ತುಂಬಾ ಹುಡುಕಿದರಂತೆ’ ಎನ್ನುವ ಗಾದೆಯನ್ನು ನಾವೆಲ್ಲ ಕೇಳಿಯೇ ಇರುತ್ತೇವೆ. ಒಂದು ವಸ್ತುವನ್ನೋ, ಅತಿ ಜೋಪಾನವಾಗಿರಿಸಬೇಕಾದ ಒಂದು ಕಾಗದದ ತುಂಡನ್ನೋ ಎಲ್ಲಿಯೋ ಇಟ್ಟು ಇನ್ನೆಲ್ಲಿಯೋ ಹುಡುಕುವುದು ನನ್ನಂತಹವರಿಗಂತೂ ಅತಿ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ. ಇನ್ನೂ ವಿಪರ್ಯಾಸವೆಂದರೆ ನಾವು ಏನನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂಬುದೇ ಮರೆತುಹೋಗಬಹುದು. ಕಾರಣವೆಂದರೆ ನಾವು ಹುಡುಕುವ ಭರಾಟೆಯಲ್ಲಿ ಎಂದೋ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರಲಿ ಎಂದು ಅಡಗಿಸಿಟ್ಟಿದ್ದು ಅಂದು ಗಂಟೆಗಳ ಹುಡುವಿಕೆಯಲ್ಲೂ ಸಿಗದಿದ್ದುದು, ಇಂದು ಕಣ್ಮುಂದೆ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿ… ಆಹಾ! ಅದೆಂತಹ ದಿವ್ಯ ಆನಂದ… ಅದರ […]

ಲಲಿತಪ್ರಬಂಧ ಹಳ್ಳಿಯಿಂದ ಮೂರು ಮೈಲಿ ದೂರದಲ್ಲಿದ್ದ ತಾಲ್ಲೂಕು ಕೇಂದ್ರದ ಹೈಸ್ಕೂಲು ಸೇರಿದಾಗ ನಾಲ್ಕಾರು ಗೆಳೆಯರು ಪ್ರತಿದಿನ ನಡೆದೇ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಊಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಬರಲಾಗದಿದ್ದುದರಿಂದ, ಸ್ಕೂಲಿಗೆ ಹೋಗುವಾಗಲೇ ಮನೆಯವರು ಮೂರು ಕಾಸೋ, ಆರು ಕಾಸೋ ಕೈಲಿಡುವರು. ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ತಿಂಡಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಡ್ಲೆಪುರಿಯೋ, ಬಾಳೆಹಣ್ಣೊ, ಸೀಬೆಕಾಯೋ ತಿಂದು ನೀರು ಕುಡಿದರೆ ಅದೇ ನಮಗೆ ಆವಾಗ ರಿಚ್‍ಫುಡ್. ಇದು ಐವತ್ತು ವರ್ಷದ ಹಿಂದಿನ ಕತೆ. ಅದೇ ಊರಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಕೆಲವು ಹುಡುಗರು ಗಡದ್ದಾಗಿ ಬಿಸಿಬಿಸಿ ಊಟಮಾಡಿ ಬಂದು ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ತೂಕಡಿಸಿ […]