ಸಂಗೀತ

ಭಾವಗೀತೆಗೆ ಮರುಹುಟ್ಟು ನೀಡಿದ ಎನ್.ಎಸ್. ಲಕ್ಷ್ಮಿನಾರಾಯಣ ಭಟ್ಟರು

Month : March-2023 Episode : Author : ಎಂ.ಬಿ. ಹಾರ್‍ಯಾಡಿ

‘ಒಬ್ಬ ಕವಿ ಗೌರವಿಸಬಹುದಾದ ಸಂಗೀತದ ಬಗೆ ಇದ್ದರೆ ಅದು ಸುಗಮ ಸಂಗೀತ’ ಎಂದು ಶ್ಲಾಘಿಸುವ ಭಟ್ಟರು ಸಂಗೀತ ಹುಟ್ಟುವುದೇ ಕವಿತೆಯ ದರ್ಶನದಿಂದ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ. ಯಾರೋ ಒಬ್ಬರು ಪಂಡಿತರು ಒಮ್ಮೆ ಇದನ್ನು ಲೈಟ್ ಮ್ಯೂಸಿಕ್ ಎಂದಾಗ ಅಲ್ಲಿದ್ದ ಬಾಲಮುರಳಿಕೃಷ್ಣ ಅವರು, ‘Light music is the music that gives you light’ ಎಂದು ತಿದ್ದಿದ್ದರಂತೆ. ಕವಿ ಪುತಿನ ಅವರು ಒಂದು ವಿಚಾರಸಂಕಿರಣದಲ್ಲಿ “ಸುಗಮಸಂಗೀತ ಲಘುನೆಲೆಯದು ಎಂಬ ಭಾವನೆ ಅನೇಕ ಸಂಗೀತ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿದೆ; ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಡಿಗ್ರಿಯಾದರೆ ಸುಗಮಸಂಗೀತ […]

‘ಸಂಗೀತ’ಮಯವಾದ ಸಂಸಾರ

Month : July-2021 Episode : Author : ಸಂಗೀತಕಲಾರತ್ನ ಎಸ್. ಶಂಕರ್

ಗೀತಂ ವಾದ್ಯಂ ತಥಾ ನೃತ್ಯಂ ತ್ರಯಂ ಸಂಗೀತಮುಚ್ಯತೇ” ಎಂಬುದು ಶಾಸ್ತ್ರಕಾರರ ಅಭಿಮತ. ಅಂದರೆ ಗಾಯನ, ವಾದನ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯಗಳ ಸಮ್ಮಿಲನವೇ ಸಂಗೀತವೆನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ವೈಣಿಕ ವಿದ್ವಾನ್ ಎಂ.ಆರ್. ಶಶಿಕಾಂತ್, ಅವರ ಧರ್ಮಪತ್ನಿ ನೃತ್ಯಪಟು ಡಾ|| ಮಾಲಾ ಶಶಿಕಾಂತ್ ಮತ್ತು ಇವರ ಏಕೈಕ ಸುಪುತ್ರಿ ಗಾಯಕಿ ಕುಮಾರಿ ಸಿಂಧು, ಸಂಗೀತ ಎಂಬ ಪದಕ್ಕೆ ಅನ್ವರ್ಥವಾದವರೆಂದೇ ಹೇಳಬಹುದು. ಈ ಕುಟುಂಬವು ಸಾಧನೆ, ಬೋಧನೆ, ವಿನಿಕೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವೇ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡು ಸಾರ್ಥಕಜೀವನ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವುದು ಹೆಮ್ಮೆಯ ವಿಷಯ. ಶ್ರೀ […]

ರಾಮಭಕ್ತಾಗ್ರೇಸರ ಗಾನವಿಶಾರದ ಬಿಡಾರಂ ಕೃಷ್ಣಪ್ಪ

Month : April-2018 Episode : Author : ಎಂ.ಬಿ. ಹಾರ್‍ಯಾಡಿ

ಬಿಡಾರಂ ಕೃಷ್ಣಪ್ಪನವರು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಗಾಯಕ, ಎತ್ತರದ ಆಕರ್ಷಕ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ, ಲಕ್ಷ್ಯ- ಲಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಸಮನಾದ ಪಾಂಡಿತ್ಯದಿಂದ, ಸ್ಫುಟವಾದ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯಿಂದ ಅರ್ಥವನ್ನರಿತು ಹಾಡುವ ಕಾಳಜಿ ಹೊಂದಿದ್ದವರು… ೧೮೬೬ರ ಕೃಷ್ಣಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿಯಂದು ಜನಿಸಿದ ಕಾರಣ ತಮ್ಮ ಮಗುವಿಗೆ ’ಕೃಷ್ಣ’ ಎಂದು ಹೆಸರನ್ನಿಟ್ಟರು ವಿಶ್ವನಾಥಯ್ಯ ಮತ್ತು ಸರಸ್ವತಿಬಾಯಿ ದಂಪತಿಗಳು. ವಿಶ್ವನಾಥಯ್ಯನವರು ಉಡುಪಿಯ ಬಳಿಯಿರುವ ನಂದಳಿಕೆ ಎಂಬಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದ ಕೊಂಕಣಿ ಮಾತೃಭಾಷೆಯನ್ನಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಗೌಡಸಾರಸ್ವತ ಪಂಗಡಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿದ್ದರು ಹಾಗೂ ಧರ್ಮಸ್ಥಳದ ದಶಾವತಾರ ಯಕ್ಷಗಾನ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀಪಾತ್ರವನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿ ಹೆಸರನ್ನು ಗಳಿಸಿದ್ದರು. ಯದುವಂಶ ರಾಜರು ಕಲೆಗೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ […]

’ಮಾಸ್‌ಗಾಗಿ ಸಂಗೀತ’ದಿಂದ ಪ್ಯೂರಿಟಿಗೆ ಧಕ್ಕೆ : ಆರ್.ಎನ್. ತ್ಯಾಗರಾಜನ್ (ರುದ್ರಂ ಸಹೋದರರ ಸಂದರ್ಶನ – ಭಾಗ 2

Month : May-2017 Episode : Author : ಎಚ್ ಮಂಜುನಾಥ ಭಟ್

ಒಟ್ಟಾಗಿ ಹಾಡುವಂತೆಯೆ ಅಣ್ಣ ಆರ್.ಎನ್. ತ್ಯಾಗರಾಜನ್ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಡಾ|| ಆರ್. ಎನ್. ತಾರಾನಾಥನ್ (ನೋಡಿ – ’ಉತ್ಥಾನ’ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೧೭ರ ಸಂಚಿಕೆ) ಅವರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವು ವಿಷಯಗಳು ಸಮಾನವಾಗಿಯೇ ಇವೆ. ಆದರೂ ಸ್ವಂತಿಕೆ ಇರುವವರಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಭಿನ್ನವೆನಿಸುವ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳಿರುವುದು ಸಹಜವಲ್ಲವೆ? ತ್ಯಾಗರಾಜನ್ ಅವರು ಕೂಡ ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ನಿವಾಸದಲ್ಲಿ ಸವಿವರವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಿದರು. ಪತ್ನಿ ರಮಾ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಅವರು ಅಲ್ಲಿ ವಾಸವಿದ್ದಾರೆ. ವಿಶೇಷ ಪರಿಶ್ರಮದ ಮೂಲಕ ದಶಕಗಳಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದ ಅಮೂಲ್ಯ ಫೋಟೊಗಳಿರುವ ತಮ್ಮ ಆಲ್ಬಮನ್ನೂ ತೋರಿಸಿದರು. […]

ಕರ್ನಾಟಕ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಮಹಾನ್ ಗುರು ಡಾ| ಶ್ರೀಪಾದ ಪಿನಾಕಪಾಣಿ

Month : September-2016 Episode : Author : ಎಚ್ ಮಂಜುನಾಥ ಭಟ್

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಯಾರು ಯಾರ ಗುರು, ಹಾಗೇ ಯಾರು ಯಾರ ಶಿಷ್ಯ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ತುಂಬ ಮಹತ್ತ್ವವಿದೆ. ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದ ದೊಡ್ಡ ಗುರುಗಳಲ್ಲಿ ಕಲಿತ ಶಿಷ್ಯರಿಗೆ ಅದರಿಂದಲೇ ಒಂದು ಗೌರವ ಬರುತ್ತದೆ; ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಶಿಷ್ಯರು ಸಮರ್ಥರು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದಾಗ ಗುರುಗಳ ಘನತೆ ಮತ್ತು ಗೌರವ ಕೂಡ ಇಮ್ಮಡಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಎದ್ದು ಕಾಣುವ ಓರ್ವ ಗುರು ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಕರ್ನೂಲಿನವರಾದ ಡಾ| ಶ್ರೀಪಾದ ಪಿನಾಕಪಾಣಿ ಅವರು. ನೇದುನೂರಿ ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ, ನೂಕುಲ ಚಿನ್ನ ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ, ವೋಲೇಟಿ ವೆಂಕಟೇಶ್ವರುಲು, ಶ್ರೀರಂಗಂ ಗೋಪಾಲರತ್ನಂ, […]

ವಿಶ್ವವಿಖ್ಯಾತ ಕೊಳಲುವಾದಕ ಎನ್. ರಮಣಿ

Month : May-2016 Episode : Author : ಎಚ್ ಮಂಜುನಾಥ ಭಟ್

ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಹಬ್ಬಿ ಬೆಳೆಯುವ ಆಲದಮರದ ಕೆಳಗೆ ಬೇರೆ ಏನೂ ಬೆಳೆಯುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದೊಂದು ಪ್ರತೀತಿ. ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕೊಳಲುವಾದಕರಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೊಂದು ಅಪವಾದವಿದೆ. ಅಪರೂಪಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಮಾತ್ರ ಹುಟ್ಟಿಬರುವ ಮಹಾನ್ ಪ್ರತಿಭೆ ಟಿ.ಆರ್. ಮಹಾಲಿಂಗಮ್ ಅವರು. ಅವರ ಪ್ರತಿಭೆ ಎಂತಹ ಉಜ್ಜ್ವಲವಾದುದೆಂದರೆ ಆ ಕಾಲದ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತಕ್ಷೇತ್ರದ ಇತರ ವಿಭಾಗಗಳವರು ಕೂಡ ಮಂಕಾಗುವ?. ಅಂತಹ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮಹಾಲಿಂಗಮ್ ಅವರ ಶಿಷ್ಯ ಎನ್. ರಮಣಿ ಗುರುವಿಗೇನೂ ಕಡಮೆಯಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಬೆಳೆದರು (ನಿಧನ – ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2015). ನುಡಿಸುವ ವಿಧಾನ […]

`ಭಾರತರತ್ನ’ ಎಂ.ಎಸ್. ಸುಬ್ಬುಲಕ್ಷ್ಮಿ

Month : February-2016 Episode : Author : ಎಚ್ ಮಂಜುನಾಥ ಭಟ್

ಈ ವರ್ಷ ಎಂ.ಎಸ್. ಸುಬ್ಬುಲಕ್ಷ್ಮಿ (ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೬, ೧೯೧೬ – ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೧, ೨೦೦೪) ಅವರ ಜನ್ಮಶತಮಾನೋತ್ಸವ. ತಮ್ಮ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲೇ ಎಂ.ಎಸ್. ದಂತಕಥೆಯಂತಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಆಸೇತುಹಿಮಾಚಲವಾಗಿತ್ತು. ದೇಶದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ‘ಭಾರತರತ್ನ’ವನ್ನು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಮೊದಲಾಗಿ ಪಡೆದವರು ಸುಬ್ಬುಲಕ್ಷ್ಮಿ. ಹೊರಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ಸಂಕೇತ ಎಂದರೆ ಅವರೇ – ಎನ್ನುವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಎಂ.ಎಸ್. ಬೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ. ಹಿರಿಯ ಪತ್ರಕರ್ತ, ಅಂಕಣಕಾರ ಎಚ್. ಮಂಜುನಾಥ ಭಟ್ `ಉತ್ಥಾನ’ಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಬರೆದ ವಿಶೇಷ ಲೇಖನ ಇದು.

ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ಒಂದು ಶಿಖರ – ನೇದುನೂರಿ ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ

Month : July-2015 Episode : Author : ಎಂ.ಬಿ. ಹಾರ್‍ಯಾಡಿ

ನೇದನೂರಿ ಅವರು ಬಂದ ಹಿನ್ನೆಲೆ, ಅವರಿಗಿದ್ದ ಬಡತನವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ ಅವರ ಸಾಧನೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಏರಿದ ಎತ್ತರಗಳು ಯಾರನ್ನಾದರೂ ಆಶ್ಚರ್ಯಗೊಳಿಸದೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.

ಸಂಗೀತ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಗಳ ಬೆಸುಗೆ

Month : May-2015 Episode : Author : ಎಚ್ ಮಂಜುನಾಥ ಭಟ್

ಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳ ಕಚೇರಿ ಅತ್ಯಂತ ವಿಶಿಷ್ಟ. ಯಾವುದೇ ರಾಗವನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸಿ ಹಿಗ್ಗಿಸಿ ಎಳೆದು ತುಂಬಾ ಹೊತ್ತು ಆಲಾಪನೆ ಮಾಡುವುದು ಅವರ ಪರಿಪಾಟಿ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಕೆಲವೇ ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಇಡೀ ರಾಗದ ಸತ್ತ್ವವನ್ನು ಶ್ರೋತೃಗಳ ಮುಂದೆ ತೆರೆದಿಟ್ಟುಬಿಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಚಿಕ್ಕ ಚೊಕ್ಕ ಹಿತವಾದ ಆಲಾಪನೆ; ಮುಂದಿನ ಹಂತ ಕೃತಿ, ನೆರವಲ್, ಸ್ವರಪ್ರಸ್ತಾರ. ನೆರವಲ್ ಮಾಡುವಾಗ ಅದರಲ್ಲೇ ಮುಳುಗಿ, ಆಮೇಲೆ ಅದರ ಜೊತೆಯಲ್ಲೇ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೋ ಪಯಣಿಸಿ ಸ್ವರಪ್ರಸ್ತಾರ ಮಾಡುವಾಗ ಉಸಿರು ಬಿಗಿಹಿಡಿದು ಕೇಳಿ, ಕೊನೆಗೆ ಪಲ್ಲವಿ ಹಾಡಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿದಾಗ ದಡಕ್ಕನೆ ಕೆಳಗೆ ಬಿದ್ದ ಅನುಭವ; […]

ಪುಟ್ಟವಾದ್ಯದ ದೊಡ್ಡ ಸಂಗೀತ – ಯು. ಶ್ರೀನಿವಾಸ್

Month : February-2015 Episode : Author : ಎಂ.ಬಿ. ಹಾರ್‍ಯಾಡಿ

ಕೇವಲ ೧೦-೧೧ ವರ್ಷಕ್ಕೇ ಮ್ಯಾಂಡೊಲಿನ್ ಎಂಬ ವಿದೇಶಮೂಲದ ಪುಟ್ಟ ಉಪಕರಣದ ಮೂಲಕ ಕರ್ನಾಟಕ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಮೊಗೆದುಮೊಗೆದು ಕೊಟ್ಟ ಮ್ಯಾಂಡೊಲಿನ್ ಮಾಂತ್ರಿಕ ಯು. ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ ಆ ಪುಟ್ಟ ವಾದ್ಯದ ಮೂಲಕ ಜಗತ್ತನ್ನೇ ಅಳೆದವರು. ಕ್ರಿಯಾಸಿದ್ಧಿಃ ಸತ್ತ್ವೇ ಭವತಿ ಮಹತಾಂ ನೋಪಕರಣೇ’ (ಸಮರ್ಥರಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಅವರು ಹಿಡಿದ ಕೆಲಸದ ಯಶಸ್ಸು ಅವರ ಬಲ-ಶೌರ್ಯಗಳಿಂದ ಬರುತ್ತದೆಯೇ ಹೊರತು ಬಳಸುವ ಉಪಕರಣದಿಂದಲ್ಲ) ಎನ್ನುವುದು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಒಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ನಾಣ್ಣುಡಿ. ಒಂದು ಕೆಲಸ ಯಶಸ್ವಿ ಆಗುವುದರಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೆ ಬಳಸುವ ಸಾಧನದ ಪಾತ್ರ ಏನೂ […]