ಹಿಂದೊಂದು ಕಾಲವಿತ್ತು, ಜನರು ‘ಹಾಸಿಗೆ ಇದ್ದಷ್ಟು ಕಾಲು ಚಾಚು’ ಎನ್ನುವ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ನಂಬಿದ್ದರು, ಪಾಲಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದೀಗ ಎಲ್ಲವೂ ಶರವೇಗ ಪಡೆದುಕೊಂಡು ಬದಲಾಗಿದೆ. ಈವತ್ತೇನಿದ್ದರೂ ‘ಗಂಡಾಗುಂಡಿ ಮಾಡಿಯಾದರೂ ಸರಿಯೇ, ಗಡಿಗೆ ತುಪ್ಪ ಕುಡಿಯಬೇಕು’ ಎನ್ನುವ ತತ್ತ್ವದ ಬೆನ್ನುಬಿದ್ದಿದ್ದಾರೆ.
ಜಗತ್ತಿನ ಬಹುಪಾಲು ಜನರು ಹಣದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಬಳಲುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಹತ್ತು ಅಥವಾ ಹದಿನೈದು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ ಸಂಬಳ ಪಡೆಯುವವನಿಂದ ಹಿಡಿದು ಲಕ್ಷಾಂತರ ರೂ.ಗಳ ಮಾಸಿಕ ಸಂಬಳ ಪಡೆಯುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯದೂ ಅದೇ ಗೋಳು.
ಇಂತಹ ಸ್ಥಿತಿ ಏಕೆ ಬಂತು? – ಎನ್ನುವ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗೆ ಹೋದರೆ, ಎಲ್ಲರೂ ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆ ಎದುರಿಸಲು ಇರುವ ಮುಖ್ಯಕಾರಣ ‘ಆದ್ಯತೆ’ಯ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ನಮಗೇನು ‘ಬೇಕು’ ಅಥವಾ ‘ಬೇಡ’ ಎನ್ನುವ ಅರಿವು ಇಲ್ಲದೆ ಇರುವುದು.
ನಮ್ಮ ಆಫೀಸಿನ ಹುಡುಗನ ಮಾಸಿಕ ವೇತನ ಹನ್ನೆರಡು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ. ಆತನ ಕೈಯಲ್ಲಿರುವ ಮೊಬೈಲ್ನ ಬೆಲೆ 22 ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿ. ಹೋಗಲಿ ಬಿಡಿ, ಆತನಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಅರಿವಿಲ್ಲ, ಆರ್ಥಿಕ ಮೌಢ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಬಿಡಬಹುದು. ನನಗೆ ಐಟಿ ಕಂಪೆನಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಉದ್ಯೋಗಿ ಮಿತ್ರರೊಬ್ಬರಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ತಿಂಗಳ ಸಂಬಳ ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿ; ಆದರೂ ಸದಾ ಋಣಾತ್ಮಕ ಮಾತು, ಮುಖದಲ್ಲಿ ನೀರಸಭಾವ. ಕೊನೆಗೂ ನನ್ನ ಬಳಿ ತಮ್ಮ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಂಡರು. ಹೆಸರಿಗೆ ಲಕ್ಷ ಸಂಬಳ; ಅದು ಬಂದ ಒಂದೆರಡು ದಿನವೂ ಅವರು ಅದರ ಮಾಲೀಕರಲ್ಲ. ಹತ್ತರಿಂದ ಹದಿನೈದು ಸಾವಿರ ರೂ. ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಸಿಗುವ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟನ್ನು ಅರವತ್ತು ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಅದಕ್ಕೆಂದು ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳ ಕಂತು ಬರೋಬ್ಬರಿ ನಲವತ್ತು ಸಾವಿರ. ಕಾರಿನ ಕಂತು ಇನ್ನೊಂದು ಎಂಟು ಸಾವಿರ. ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳ ಶಾಲೆಯ ಶುಲ್ಕ ತಿಂಗಳ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಹತ್ತಿರ ಹತ್ತಿರ ಇಪ್ಪತ್ತು ಸಾವಿರ. ಪೆಟ್ರೋಲ್, ಮನೆ ಖರ್ಚು, ನಾಳಿನ ಅಸ್ಥಿರತೆಗಾಗಿ ಒಂದಷ್ಟು ಉಳಿತಾಯ ಮಾಡಬೇಕಲ್ಲವೆ? ಈ ಮಧ್ಯೆ ಯಾರಿಗಾದರೂ ಆರೋಗ್ಯ ಹದಗೆಟ್ಟರೆ ಅದು ಇನ್ನೊಂದು ಕಥೆ.
ಮೇಲಿನ ಇಬ್ಬರು ವಿಭಿನ್ನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಉದಾಹರಣೆ ಹೇಳಿದುದರ ಉದ್ದೇಶ ಇಷ್ಟೆ: ವ್ಯಕ್ತಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಏನೇ ಇರಲಿ, ಹಣಕಾಸಿನ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಮಾನರು. ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಗಣ್ಯರು, ಹೆಸರು ಮಾಡಿದವರು ಕೂಡ ಹಣಕಾಸಿನ ಮೌಢ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುವುದನ್ನು ನಾವು ಕಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಚಿಕ್ಕಂದಿನಿಂದ ನಮ್ಮ ಹೆತ್ತವರು ಮಾಡಿದ್ದು, ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಜನರನ್ನು ನೋಡಿ ಕಲಿತದ್ದು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಕ್ಷರತೆ ಬರದೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆ ನೀಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇದೊಂದು ಅತ್ಯಂತ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಮಾಡಿದ ಒಂದು ಸಣ್ಣತಪ್ಪಿನಿಂದಾಗಿ ಜೀವನಪೂರ್ತಿ ಅನುಭವಿಸಬೇಕಾದೀತು, ಎಚ್ಚರ. ಕಳೆದ ಎರಡು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಬದುಕು ಪೂರ್ಣ ಬದಲಾಗಿಹೋಗಿದೆ. ನಾವು ಜಾತಿ, ಧರ್ಮ, ಭಾಷೆ ಇವುಗಳ ಭೇದವಿಲ್ಲದೆ ಇಂತಹ ಜೀವನಶೈಲಿಗೆ ಒಗ್ಗಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ.
ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಕ್ಷರತೆ
ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಕ್ಷರತೆ! ಅದೇನದು? ಈಗ ಅದರ ಕುರಿತಾಗಿ ವಿವರವಾಗಿ ಒಂದಷ್ಟು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ:
1) ಆವಶ್ಯಕತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಖರ್ಚಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿ. ಈವತ್ತಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣಬಣ್ಣದ ಜಾಹಿರಾತುಗಳು ಎಂತಹವರನ್ನೂ ಸೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ರಸ್ತೆಯ ಇಕ್ಕೆಲಗಳಲ್ಲಿ ಮೊಬೈಲ್ಶಾಪ್ಗಳದ್ದೇ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸಂಬಳ ಎಷ್ಟಾದರೂ ಇರಲಿ, ಅವರ ಕೈಲಿರುವ ಮೊಬೈಲ್ ಮಾತ್ರ ಹತ್ತಿಪ್ಪತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕೆ ಕಡಮೆಯಿಲ್ಲ. ಇಂದು ಬೇಡದ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ವೆಚ್ಚಮಾಡಿ ಬೇಕಾದ ವಸ್ತು ಖರೀದಿಸಲು ಪರದಾಡುವ ಜನರ
ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚು. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಐದು ಜನರಿದ್ದರೆ ಐದೂ ಜನರ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್! ಐದು ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ ಬೆಲೆ ಲಕ್ಷ ದಾಟುತ್ತದೆ. ಇದೇ ಹಣವನ್ನು ಬೇರೆಡೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದ್ದರೆ ಅದು ವೃದ್ಧಿಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೆÇೀನ್ಗಳ ಆಯುಸ್ಸು ಹೆಚ್ಚೆಂದರೆ ಎರಡರಿಂದ ಮೂರು ವರ್ಷ ಅಷ್ಟೆ. ನೀವು ಅಂತಹವರಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನರಾಗಿರಿ.
2) ಮನೆ ಖರೀದಿಸುವ ಮುಂಚೆ ಸಾವಿರಸಲ ಯೋಚಿಸಿ. ಅದೇ ಮನೆಯನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆದರೆ ಎಷ್ಟು ಹಣ, ಕೊಂಡರೆ ಎಷ್ಟು ಕಂತಿನಹಣ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಮೊದಲು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿ. ಎರಡರ ನಡುವೆ ಹೆಚ್ಚು ಅಂತರವಿರದಿದ್ದರೆ ಖರೀದಿಸುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು.
ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಮುಖ್ಯ, ಇಂದಿನ ಅಸ್ಥಿರ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಕೆಲಸ ಒಂದೇ ನಗರದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ಖಾತರಿ ಇಲ್ಲ. ಈ ಅಂಶವನ್ನೂ ಗಮನದಲ್ಲಿಡಿ. 2030ರ ವೇಳೆಗೆ ಯೂರೋಪ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಮುಂದುವರಿದ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮನೆಖರೀದಿಸುವುದು ‘ಔಟ್ಡೇಟೆಡ್’ ಆಗಲಿದೆ. ಎಲ್ಲಿ ಕೆಲಸವಿದೆ ಅಲ್ಲಿ ದಿನದ ಬಾಡಿಗೆ, ವಾರದ ಬಾಡಿಗೆ ಅಥವಾ ತಿಂಗಳ ಬಾಡಿಗೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಾಸಿಸಲು ಶುರು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಉದಾಹರಣೆ ನೋಡಿ. ನನ್ನ ಪರಿಚಿತರೊಬ್ಬರು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು ಐಟಿಪಿಎಲ್ನಲ್ಲಿ. ಅದಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆ ಅವರ ಕೆಲಸ ಇದ್ದದ್ದು ಪೀಣ್ಯದಲ್ಲಿ. ಮನೆಯನ್ನೂ ಪೀಣ್ಯದ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲೇ ಕೊಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದರು.
ಈಗ ಅವರು ಐಟಿಪಿಎಲ್ಗೆ ಓಡಾಡುವುದು. ಅದು ಅವರಿಗೆ ದುಃಸ್ವಪ್ನ. ಮನೆಯನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಕೊಟ್ಟು ಹೋಗೋಣ ಎಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ 15 ಸಾವಿರದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ರೂಪಾಯಿ ಬಾಡಿಗೆ ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಮನೆ ಖರೀದಿಸಿದ ಬಾಬ್ತಿನ ಮಾಸಿಕಕಂತು 47 ಸಾವಿರ ರೂ. ಕಟ್ಟಬೇಕು. ಸಾಲದ್ದಕ್ಕೆ ಐಟಿಪಿಎಲ್ನಲ್ಲಿ 25 ಸಾವಿರಕ್ಕೆ ಕಡಮೆ ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಮನೆ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಬಳಲುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ ಲಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿದೆ. ಫ್ಲಾಟ್ ಮರುಮಾರಾಟಕ್ಕೂ ಒಳ್ಳೆಯ ದರ ಕೂಡ ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ.
3) ಆವಶ್ಯಕತೆ ಇದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ಕಾರು ಕೊಳ್ಳಿ. ಕಾರು ಮೇಂಟೆನೆನ್ಸ್ ಖರ್ಚು ಮತ್ತು ವಾರ್ಷಿಕ ಅದರ ಇನ್ಶೂರೆನ್ಸ್ ಖರ್ಚು, ಪಾರ್ಕಿಂಗ್ ಪರದಾಟ, ಟ್ರಾಫಿಕ್ ಜಂಜಾಟ ಇವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ ಬಾಡಿಗೆ ಕಾರಿನಲ್ಲಿ ಓಡಾಡುವುದು ತುಂಬಾ ಉತ್ತಮ.
ಬೆಂಗಳೂರಿಗರ ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಬೆಚ್ಚಗೆ ಕವರ್ ಹೊದ್ದು ಕೂತ ಕಾರುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚು. ವಾರಕ್ಕೆ ಒಮ್ಮೆ ಕಾರು ಹೊರಗೆ ತೆಗೆಯುವವರ
ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚು. ಅರ್ಥಾತ್ ಕಾರಿನ ಮೇಲಿನ ಹೂಡಿಕೆ ಹತ್ತು ಲಕ್ಷ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮ್ಮನೆ ಬಿದ್ದಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ನಿಮ್ಮ ಖಾತೆಯಿಂದ ಮಾಸಿಕಬಡ್ಡಿ ಸಮೇತ ಕಂತುರೂಪದಲ್ಲಿ ಹೋಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ.
ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಮನೆಯವರು ಏನೆಂದುಕೊಂಡಾರು? ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಜನ ಗೌರವ ಕೊಡದೆ ಹೋಗಬಹುದು. ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ಸ್ವಪ್ರತಿಷ್ಠೆಗಾಗಿ ಕಾರು ಕೊಳ್ಳುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚು. ಹೀಗೆ ಕೊಂಡ ಕಾರನ್ನು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸುವುದೂ ಇಲ್ಲ. ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಒಮ್ಮೆ ಇದರ ಇನ್ಶೂರೆನ್ಸ್, ಮೂರು ಅಥವಾ ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಒಮ್ಮೆ ಮೇಂಟೆನನ್ಸ್… ಹೀಗೆ ಖರ್ಚುಗಳಿಗೆ ಇದೊಂದು ದಾರಿ.
4) ಈವತ್ತು ಹೇಳಿಕೇಳಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣದ ಯುಗ. ಬೇಡವೆಂದರೂ ಒಬ್ಬರನ್ನು ನೋಡಿ ಇನ್ನೊಬ್ಬರು ತುಲನೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಅಯ್ಯೋ ಅದು ನಮಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕೊರಗುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಎನ್ನುವಂತೆ ಆಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಪ್ರವಾಸ ಎನ್ನುವುದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಇಂತಹ ತುಲನೆಗೆ ಸಿಗುವ ವಿಷಯ. ಯಾರೋ ಸ್ನೇಹಿತರು ವಿದೇಶಪ್ರವಾಸ ಹೋಗಿದ್ದನ್ನು ಫೆÇೀಟೋಸಹಿತ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ. ಅವರಿಗೇನೋ ಅಷ್ಟು ಹಣ ಇತ್ತು ಹೋದರು ಎಂದು ಸುಮ್ಮನಾಗುವ ಬದಲು, ಸಾಲ ಮಾಡಿ ಕಂತು ಕಟ್ಟಿಯಾದರೂ ಸರಿಯೇ ನಾವೂ ವಿದೇಶಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಹುಚ್ಚಾಟಕ್ಕೆ ಸಮಾಜ ಇಂದು ಬಿದ್ದಿದೆ. ಇದು ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಒತ್ತಡವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಯಾಗಿದೆ. ‘ನಮಗಿರುವುದು ಇಷ್ಟು’ ಎನ್ನುವ ತಿಳಿವಳಿಕೆಯನ್ನು ಮಕ್ಕಳಿಗೂ ಹೇಳುವುದಿಲ್ಲ. ಇಂತಹ ಹುಚ್ಚಾಟಗಳು ದೀರ್ಘಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕತ್ತಿಗೆ ಕುಣಿಕೆಯಾದಾವು, ಎಚ್ಚರ.
5) ಹಿಂದೆಲ್ಲ ಹೋಟೆಲ್ಗೆ ಊಟಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದು ಅಪರಾಧ ಅಥವಾ ಅವಮಾನ ಎನ್ನವಂತಿತ್ತು. ಇಂದೇನಾಗಿದೆ? ವಾರಾಂತ್ಯ ಬಂದರೆ ಸಾಕು ಐಷಾರಾಮಿ ಹೋಟೆಲ್ಗಳಲ್ಲಿ ಊಟಕ್ಕೆ ಹೋಗಲೇಬೇಕು ಎನ್ನುವಂತಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲೂ ಕೂಡ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣದ ಕೊಡುಗೆ ಬೇಕಾದಷ್ಟಿದೆ. ವಾರಕೊಮ್ಮೆ ಅಥವಾ ತಿಂಗಳಿಗೆರಡು ಬಾರಿ ಐಷಾರಾಮಿ ಹೋಟೆಲ್ನಲ್ಲಿ ಊಟ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ನಾವು ಎಲ್ಲಿ ಬೇರೆಯವರಿಗಿಂತ ಕಡಮೆ ಎನ್ನಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೋ ಎನ್ನುವ ಭಯ ನಮ್ಮ ಜನರನ್ನು ಆವರಿಸಿದೆ. ಮನೆಯೂಟ ಎಂದರೆ ಕೀಳು, ಹೋಟೆಲ್ ಊಟ ಎಂದರೆ ಮೇಲು – ಎನ್ನುವ ಭಾವನೆ ಆಕ್ರಮಿಸತೊಡಗಿದೆ. ಸ್ವೀಗ್ಗಿ, ಝೋಮೆಟೋಗಳ ಹಾವಳಿಯಿಂದ ‘ಕಾಸೂ ಹಾಳು, ತಲೆಯೂ ಬೋಳು’ ಎನ್ನುವಂತಾಗಿದೆ. ಬಿಸಿಯಾದ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಆಹಾರ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಅಡುಗೆಶೈಲಿಗಳು ಆಕ್ರಮಿಸಿವೆ. ಅದರ ಹಿಂದೆ ರೋಗಗಳು ಕೂಡ ಸದ್ದಿಲ್ಲದೇ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜವನ್ನು ಹೊಕ್ಕಿವೆ.
6) ಇನ್ನು ಬಟ್ಟೆ ಎನ್ನುವುದು ಇಂದು ಮಾನಮುಚ್ಚಲು ಬೇಕಾದ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಉಳಿದಿಲ್ಲ. ಹಿಂದೆಲ್ಲ ಶುಭ್ರವಾದ ಬಟ್ಟೆ ತೊಟ್ಟರೆ ಸಾಕು ಎನ್ನುವ ಭಾವನೆಯಿತ್ತು. ಇದೀಗ ಆ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಂಡೆಡ್ ಎನ್ನುವ ಭೂತ ಬಂದು ಕೂತಿದೆ. ಯಾವ ಬ್ರಾಂಡ್ ಎನ್ನುವುದರ ಮೇಲೆ ಬಟ್ಟೆಯ ಬೆಲೆ ನಿರ್ಧಾರವಾಗುತ್ತದೆ. ಬ್ರಾಂಡ್ ಇಲ್ಲದ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಧರಿಸಿದವನು ಈ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಾಲಾಯಕ್ಕು ಎನ್ನುವಂತಾಗಿದೆ. ಮತ್ತದೇ ಸಾಮಾಜಿಕ ಒತ್ತಡ. ತಲೆಗೂದಲು ಕತ್ತರಿಸಲು ಇರುವ ಸಲೂನ್, ಬ್ಯೂಟಿಪಾರ್ಲರ್ಗಳು, ಟ್ಯಾಟೂ ಹಾಕುವ ಶಾಪ್ಗಳು ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಬ್ರಾಂಡೆಡ್! ಬದುಕು ಮೂರಾಬಟ್ಟೆಯಾಗಿದ್ದರೂ ಸರಿ, ಬಟ್ಟೆ ಮಾತ್ರ ಬ್ರಾಂಡೆಡ್ ಆಗಿರಲೇಬೇಕು ಎನ್ನುವಂತಾಗಿದೆ. ಇಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪಿಡುಗುಗಳಿಂದ ನಾವು ಹೊರಬರಬೇಕಿದೆ.
7) ಮದುವೆ, ಮುಂಜಿ, ಬರ್ತ್ಡೇ ಪಾರ್ಟಿಗಳು ಹೀಗೇ ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಜಿದ್ದಿಗೆ ಸಮಾಜ ಬಿದ್ದು ದಶಕಗಳಾಗುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಉಳ್ಳವರು ಮಾಡಿದರು ಎಂದು ಹೇಗಾದರೂ ಸರಿಯೇ ನಾವೂ ಹಾಗೇ ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಹಠಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಜನರು ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಿರುವುದು ನಿಜಕ್ಕೂ ವಿಪರ್ಯಾಸವೇ ಸರಿ.
ಮಕ್ಕಳು ಇತರ ಮಕ್ಕಳ ಬರ್ತ್ಡೇ ಪಾರ್ಟಿ ನೋಡಿ ನಮ್ಮ ಬರ್ತ್ಡೇ ಕೂಡ ಹಾಗೆಯೆ ಆಗಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಹಠಕ್ಕೆ ಬೀಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತಿಳಿಹೇಳುವ ಬದಲು ಪೋಷಕರೂ ಜಿದ್ದಿಗೆಬಿದ್ದವರಂತೆ ಖರ್ಚುಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಾವು ಕೂಡ ಯಾರಿಗೂ ಕಡಮೆಯಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಆತುರದಲ್ಲಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಹಣಕಾಸುಸ್ಥಿತಿ ಹದೆಗೆಟ್ಟು ಹೋಗಿರುತ್ತದೆ. ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ನಮಗೆ ಗಮನವೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
8) ನಾವೇ ಖುಷಿಯಿಂದ ಅಪ್ಪಿಕೊಂಡ ಇಂತಹ ಜೀವನಶೈಲಿಯಿಂದ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೆ ಕೇಳಿರದ, ಇದ್ದರೂ ಅಲ್ಲೊಂದು ಇಲ್ಲೊಂದು ಎನ್ನುವಂತಿದ್ದ ರೋಗಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಇಂದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು ಖಾಸಗೀಕರಣಗೊಂಡಿವೆ. ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ವ್ಯಯಿಸುವ ಹಣದ ಮೊತ್ತ ಬಹಳಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಹಿಂದೆ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಎಂದು ಹಣ ತೆಗೆದಿರಿಸುವ ಆವಶ್ಯಕತೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈಗ ಆರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಕೂಡ ಒಂದಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ತೆಗೆದಿಡಬೇಕಾದ ಆವಶ್ಯಕತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
9) ಇನ್ನು ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಎಂದು ವ್ಯಯಿಸುವ ಹಣದ ಮೊತ್ತ ಬಹಳಷ್ಟು ಏರಿಕೆ ಕಂಡಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಪದವಿಗೆ ಅಥವಾ ಪದವಿಯ ನಂತರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ವಿದೇಶೀ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಗೆ ಕಳಿಸದಿದ್ದರೆ ಅದು ಪೋಷಕರಾಗಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಅನ್ಯಾಯ ಎನ್ನುವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಸಮಾಜ ಬದಲಾಗಿದೆ. ಉಳ್ಳವರು, ಅಲ್ಪಸ್ವಲ್ಪ ಇದ್ದವರು ಹೇಗೋ ಹೊಂದಿಸಿಕೊಂಡು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ಕಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದೀಗ ಸಾಲ ಮಾಡಿ ಕೂಡ ಕಳಿಸುವ ಪರಿಪಾಟಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಅಪಾಯಕರ ಪ್ರವೃತ್ತಿ. ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹಣದ ಮೌಲ್ಯ ಹೇಳಿಕೊಡುವುದರ ಬದಲು ಇಂತಹ ಹುಚ್ಚಾಟಕ್ಕೆ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು ತಪ್ಪು.
10) ವರ್ಷ ಎನ್ನುವುದು ಹೇಗೆ ಕಳೆದುಹೋಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ತಿಳಿಯುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ನಾಳಿನ ನಮ್ಮ
ಬದುಕಿಗೆ, ಮಕ್ಕಳ ಭವಿಷ್ಯಕ್ಕೆ ಉಳಿತಾಯ ಒಂದೇ ಸಾಲದು, ಹೂಡಿಕೆ ಕೂಡ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಮಧ್ಯಮವರ್ಗ ಷೇರುಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಓನಾಮ ತಿಳಿಯದೆ ಏಜೆಂಟ್ ಹೇಳಿದ ಎಂದು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವುದು ಈ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಐಟಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರು ‘ಸಿಪ್’ ಅಥವಾ ‘ಸಿಟ್’ನಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆಮಾಡುವುದು ಬುದ್ಧಿವಂತರ ಲಕ್ಷಣ ಎಂದೇ ತಿಳಿದಿದ್ದಾರೆ. ಸರಿಯಾದ ಹೂಡಿಕೆ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ.
ಮತ್ತೆ ಅಲ್ಲಿಗೇ
ಸುತ್ತಿ ಬಳಸಿ ಕೊನೆಗೆ ಬಂದು ನಿಲ್ಲುವುದು ಅದೇ ಹಳೆಯ ಜಾಗಕ್ಕೆ, ‘ಹಾಸಿಗೆ ಇದ್ದಷ್ಟು ಕಾಲು ಚಾಚು’ ಎನ್ನುವ ಹಳೆಯ ಮಂತ್ರಕ್ಕೆ. ನಾವು ಇನ್ನೂ ದುಡಿಯದೆ ಇರುವ ಹಣವನ್ನು ಮುಂಚೆಯೇ ಖರ್ಚು ಮಾಡುವುದು ಉಚಿತವೇ? ಆದರೀಗ ಅದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಎನ್ನುವಂತೆ ಆಗಿದೆ.
ಮನೆಯೇ ಇರಲಿ, ಕಾರೇ ಇರಲಿ, ಹಣವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಸಾಲ ಮಾಡಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿಬಿಟ್ಟಿದೆ. ಇಂತಹ ಸಾಲ ಮಾಡಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವಾಗ ಒಂದು ಅಂಶವನ್ನು ಸಾಲ ಕೊಡುವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಗ್ರಾಹಕ ಇಬ್ಬರೂ ಮರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅದೇನೆಂದರೆ, ಇಂದಿನ ಸ್ಥಿರತೆ ಸದಾ ಕಾಲ ಇರುವುದೇ? – ಎನ್ನುವ ಪ್ರಶ್ನೆ. ಇಂತಹ ಸಾಲಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೀರ್ಘಕಾಲದ್ದು. ಎರಡು ದಶಕಗಳವರೆಗೆ ನಿಮ್ಮ ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ಬದುಕು ಬದಲಾಗದೆ ಹಾಗೇ ಇರುತ್ತದೆಯೇ? ವಸ್ತುಸ್ಥಿತಿ ಹೀಗಿರುವಾಗ ಮುಂದೆ ನೀವು ಗಳಿಸಬಹುದಾದ ಭ್ರಾಮಕ ಹಣವನ್ನು ಇಂದೇ ವಿನಿಯೋಗಿಸುವುದು ಎಷ್ಟು ಸಮಂಜಸ?
ಇವೆಲ್ಲ ಆಗುತ್ತಿರುವುದು ನಾವು ನಮ್ಮದಲ್ಲದ ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ಅನುಕರಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ. ಭಗವಂತನ ಸೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಅವರದೇ ಆದ ಪ್ರಶ್ನಪತ್ರಿಕೆಯಿದೆ. ಒಬ್ಬರ ಉತ್ತರ ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಸರಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅರ್ಥವಿಷ್ಟೆ, ನಾವು ಪಾಶ್ಚಾತರ ಅಂಧಾನುಕರಣೆ ಮಾಡುತ್ತ ನಮ್ಮ ಜೀವನಶೈಲಿಯು ಕೀಳು ಎನ್ನುವ ಭಾವನೆ ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. ನಾವು ನಮ್ಮ ಹಿಂದಿನವರು ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದ ರೀತಿಯನ್ನೊಮ್ಮೆ ಅವಲೋಕಿಸಬೇಕು. ಅಲ್ಲಿ ಕಸ ಎನ್ನುವ ಪದಕ್ಕೆ ಅರ್ಥವಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವರ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಆವಶ್ಯಕತೆಗೆ ಮೀರಿದ ಯಾವುದನ್ನೂ ಅವರು ಬಳಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಾಮರಸ್ಯವಿತ್ತು. ಇಂದು ಆ ಜಾಗವನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಒತ್ತಡ ಕಸಿದುಕೊಂಡಿದೆ.
ಸಮಾಜ ಇಂತಹ ಸಂಕ್ರಮಣಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ, ಕೌಟುಂಬಿಕವಾಗಿ, ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಭದ್ರತೆ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಗಮನಿಸಿ, ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಭದ್ರವಾಗಿದ್ದರೆ ಅದು ಆತನ ಕುಟುಂಬದ ಆರ್ಥಿಕ ಭದ್ರತೆಗೆ ಬುನಾದಿ. ಹಾಗೆಯೇ ಒಂದು ಕುಟುಂಬ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಭದ್ರವಾದರೆ ಅದು ಆ ಸಮಾಜದ ಆರ್ಥಿಕ ಭದ್ರತೆಗೆ ಸಹಕಾರಿ. ಹಾಗೆಯೇ ಸಮಾಜ ಭದ್ರವಾದರೆ ರಾಜ್ಯ, ದೇಶವೂ ಭದ್ರವಾಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ನಾನೊಬ್ಬ ಬದಲಾದರೇನು? – ಎನ್ನುವ ಭಾವನೆಯಿಂದ ಹೊರಬಂದು ಕೆಲವೊಂದು ಮೂಲಭೂತ ತತ್ತ್ವಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿದ್ದೇ ಆದರೆ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಒಳ್ಳೆಯದು.
ಆರ್ಥಿಕ ಭದ್ರತೆಗೆ ಮೂಲತತ್ತ್ವಗಳು
1) ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ಮಾಡಬೇಕಾದ ಕೆಲಸ ಬಜೆಟಿಂಗ್. ಬಜೆಟ್ ಎಂದರೆ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಯವನ್ನು ನಿಗದಿತ ಸಮಯಕ್ಕೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸುವ ಸರಳ ಲೆಕ್ಕ.
2) ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ಉಳಿಕೆಗೊಂದು ಗುರಿ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
3) ಮೂರನೆಯದಾಗಿ, ನಿರ್ಧಾರಿತ ಗುರಿಯಲ್ಲಿ ಆದ್ಯತೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿ.
4) ನಾಲ್ಕನೆಯದಾಗಿ, ಅಚಾನಕ್ಕಾಗಿ ಎದುರಾಗುವ ಪ್ರಸಂಗಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಫಂಡ್, ಎಮರ್ಜೆನ್ಸಿ ಫಂಡ್ ಸೃಷ್ಟಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
5) ಐದನೆಯದಾಗಿ, ಉಳಿಸಿದ ಹಣವನ್ನು ಸರಿಯಾದ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಬೇಕು.
6) ನಿಮ್ಮ ಕೊನೆಗಾಲಕ್ಕೆ, ಮಕ್ಕಳ ಓದು, ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ, ಅವರ ಮದುವೆ ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಇಂತಿಷ್ಟು ಎನ್ನುವ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮೊದಲೆ ಮಾಡಿದ್ದರೆ ಒಳಿತು.
ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ನಮ್ಮದಲ್ಲದ ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಬೇಕು. ಇದೊಂದು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಬೇಗ ಆಗಬೇಕಿರುವ ಕೆಲಸ. ಅರಿವಿನ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಸಿನೆಮಾ/ಟಿವಿಗಳು ಇಂತಹ ಜೀವನವನ್ನು ವೈಭವೀಕರಿಸಿ ತೋರಿಸುವುದನ್ನು ಮೊದಲು ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕಿದೆ. ಹಿತ-ಮಿತವಾದ ಜೀವನ ಸುಖ-ಸಂತೋಷಕ್ಕೆ ದಾರಿಯಾದರೆ, ಪಾಶ್ಚ್ಯಾತ್ಯ ಜೀವನಶೈಲಿ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಈಷ್ರ್ಯೆ, ದ್ವೇಷದ ಜೊತೆಗೆ ದುಃಖಕ್ಕೆ ದಾರಿಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಇಂತಹ ಜೀವನಶೈಲಿಗೆ ಇನ್ನೂ ಗಳಿಸಿರದ ಹಣವನ್ನೂ ಕೂಡ ಖರ್ಚು ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಕೊನೆಯ ಮಾತು
ಯಾರು ಎಷ್ಟೇ ಸಲಹೆ ನೀಡಲಿ, ಅದನ್ನು ಪಾಲಿಸುವುದು ನಿಮ್ಮ ಕೈಲಿದೆ. ಕಾರ್ಪೋರೇಟ್ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಕಡಿತ ಎನ್ನುವ ಕೂಗು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಒಂದು ವಲಯ ಕುಸಿದರೆ ಅದು ಇನ್ನೊಂದು ವಲಯದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳು ಇನ್ನಷ್ಟು ಅಸ್ಥಿರತೆ ಆತಂಕ ಹೊತ್ತು ತರಲಿವೆ. ಹೊಸ ಕೆಲಸದ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಆತಂಕ ಬೇರೆ. ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ ಎನ್ನುವ ಮನಸ್ಸಿದ್ದವರಿಗೆ ಕೆಲಸ ಸದಾ ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಒಂದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿನ ತಯಾರಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ ಮೂಲಭೂತ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿದರೆ ಜಗತ್ತಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಭರಾಟೆಯ ನೋವು ಸ್ವಲ್ಪವಾದರೂ ಕಡಮೆಯಾದೀತು! ಮರಳಿ ನಮ್ಮ ಭಾರತೀಯ ಜೀವನಪದ್ಧತಿಗೆ ಹೊರಳಿದರೆ ಯಾವ ಗ್ಲೋಬಲ್ ರಿಸೆಶನ್ ಕೂಡ ನಮ್ಮನ್ನು ಏನೂ ಮಾಡಲಾರದು. ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅರಿವು ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆ ನಮ್ಮದಾಗಬೇಕಿದೆ.