ಲೇಖನಗಳು

ಭಾವನೆಗಳ ಹರಿಸಿದ ರಸಧಾರೆ ಗಾಯಕಿ

Month : June-2017 Episode : Author : ಎಚ್ ಮಂಜುನಾಥ ಭಟ್

“ಆಕೆ ಓರ್ವ ಐಕಾನ್ ಮತ್ತು ವಿಶನರಿ. ನಾನು ಆಕೆಯ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿದ್ದೇನೆ, ಆದರೆ ವೇದಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಆಕೆ ತೋರುವ ವಿಕ್ಷಿಪ್ತತೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಧಟತನಗಳನ್ನಲ್ಲ. ಆಕೆಗೆ ಸಂಗೀತದ ಕುರಿತು ಪ್ರಬಲವಾದ ಹಲವು ಸ್ವಂತ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳಿದ್ದವು. ಅದು ಕೆಲವರಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾದರೆ ಮತ್ತೆ ಕೆಲವರಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ತನ್ನ ಸಿಡುಕಿನ ಮೂಲಕ ಈಕೆ ಕೇಸರ್‌ಬಾಯಿ ಅವರನ್ನು ಹಿಂದೆಹಾಕಲು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಾಳೆಂದು ಹಲವರು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು. ಕೇಸರ್‌ಬಾಯಿ ವರ್ತನೆ ಹೇಗಿದ್ದರೂ ಜನ ಆಕೆಯ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಇಷ್ಟಪಟ್ಟರು. ಈ ಮಾತು ಕಿಶೋರಿ ಅವರ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ನಿಜವಾಯಿತು.” ಇದು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ […]

ರಸತತ್ತ್ವಧುರಂಧರ (ಅಭಿನವಗುಪ್ತರ ಸಹಸ್ರಮಾನೋತ್ಸವ ಲೇಖನ ಭಾಗ-2)

Month : June-2017 Episode : ಸಹಸ್ರಾಬ್ದ ಲೇಖನ -2 Author : ಡಾ|| ಎಸ್.ಆರ್. ರಾಮಸ್ವಾಮಿ

ಅಭಿನವಗುಪ್ತರ ಸಹಸ್ರಮಾನೋತ್ಸವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಎಸ್.ಆರ್. ರಾಮಸ್ವಾಮಿ ಅವರ ಲೇಖನಿಯಿಂದ ಮೂಡಿಬಂದ ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಲೇಖನಸರಣಿಯ ಎರಡನೆಯ ಕಂತು ಇಲ್ಲಿದೆ. ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಭಾಷಾಸಾಹಿತ್ಯಗಳಿಗೆ ಲಾಕ್ಷಣಿಕ ಆಧಾರವಾಗಿರುವುದು ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿನ ಅಲಂಕಾರ ಶಾಸ್ತ್ರವೇ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಂವಾದದಲ್ಲಿ ಅಲಂಕಾರಶಾಸ್ತ್ರವೆಂಬ ಶಬ್ದವು ಬಳಕೆಯಾದಾಗ ಅದರಲ್ಲಿ ವಿವಕ್ಷಿತವಾಗುವುದು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಲಂಕಾರಶಾಸ್ತ್ರವೇ. ಈ ಸಂಸ್ಕೃತ ಅಲಂಕಾರಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಕಾಸವರ್ಷಕ್ಕೂ ಮುಖ್ಯ ಅವಲಂಬವಾಗಿರುವವು ಭರತನ ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ, ಆನಂದವರ್ಧನನ ಧ್ವನ್ಯಾಲೋಕ, ಅಭಿನವಗುಪ್ತರ ’ಅಭಿನವಭಾರತೀ’ ಮತ್ತು ’ಧ್ವನ್ಯಾಲೋಕಲೋಚನ’. ಅಭಿನವಗುಪ್ತರ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹಿಂದಿನ ಎಂದರೆ ಕ್ರಿಸ್ತಶಕ ಮೊದಲ ಸಹಸ್ರಾಬ್ದದ ಅಂತ್ಯದವರೆಗಿನ ಭಾರತೀಯ ಸಾಹಿತ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಚಿಂತನೆಯ […]

“ನೆಲ ಡೊಂಕು”

Month : June-2017 Episode : Author : ಡಾ|| ಎಸ್.ಆರ್. ರಾಮಸ್ವಾಮಿ

ಇ.ವಿ.ಎಂ. ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಭಾರತ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಎಷ್ಟು ಮಟ್ಟದ ಮುಂಜಾಗ್ರತೆ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿವೆಯೆಂದರೆ ಸ್ವಯಂ ಆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೂ ನಿರ್ಮಾಣಾನಂತರ ಅಂತರ್ಗತ ಕೋಡ್ ಸಿಗ್ನಲ್ ಮೊದಲಾದವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಶಕ್ಯತೆಯಿಲ್ಲ. ಜಟಿಲ ಯಂತ್ರವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಭೇದಿಸಿ ಗೂಂಡಾಗಳನ್ನೇರ್ಪಡಿಸಿ ರಾಶಿಮತಗಳನ್ನು ಹಾಕಿಸುವುದಂತೂ ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ. ಉಪಕರಣಗಳು ಸರಿಯಿಲ್ಲವೆಂದು ದೂರುವವನು ಕೆಟ್ಟ ಬಡಗಿ ಎಂಬ ಗಾದೆಮಾತಿದೆ. ಅದನ್ನು ನೆನಪಿಗೆ ತರುತ್ತಿರುವುದು ಕೆಲವು ವಿಪಕ್ಷಗಳ ಈಚಿನ ನಡವಳಿ. ವಿಧಾನಸಭೆಗಳ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೀನಾಯ ಪರಾಭವ ಹೊಂದಿದ ಹಲವು ವಿಪಕ್ಷಗಳು […]

ಅಪ್ಪನಾಗುವುದೆಂದರೆ…!

Month : May-2017 Episode : Author : ಆರತಿ ಪಟ್ರಮೆ

ಮನೆಗೊಂದು ಮಗು ಬರುವ ಸಮಯ ಬಹು ಅಮೂಲ್ಯವಾದದ್ದು. ಒಡಲೊಳಗೆ ಜೀವವೊಂದು ಮಿಸುಕಾಡುವ ಆ ಕ್ಷಣ ಹೆಣ್ಣಾದವಳಿಗೆ ಅನಿರ್ವಚನೀಯ. ಆ ದಿನಗಳ ಸಂತೋಷ, ಅರ್ಥವಾಗದ ಒತ್ತಡ, ಹೊಮ್ಮುವ ಭಾವಗಳ ಒರತೆ… ಎಲ್ಲವೂ ಅನುಭವಿಸಿಯೇ ತಿಳಿಯಬೇಕು. ಮಗುವೊಂದು ಆರೋಗ್ಯಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವಲ್ಲಿ ಮನೆಮಂದಿಯೆಲ್ಲರ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯಿದೆ ಎಂಬುದು ಮಾತ್ರ ಬೆಳಕಿನಷ್ಟು ಸತ್ಯ. ಆದರೆ ತಾಯಿ ಹೆತ್ತದ್ದು ಹೆಣ್ಣುಮಗುವಾದರೆ ಅವಳನ್ನೇ ದೂಷಿಸಿ ಅನಿಷ್ಟವೆಂದು ಕಾಣುವ ವಾತಾವರಣ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಿರುವಾಗ ಮುದ್ದಾದ ಮಗುವೊಂದು ಜನಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ತಂದೆಯ ಪಾತ್ರವೂ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ ಎಂಬುದನ್ನು ಮನದಟ್ಟುಮಾಡಿಕೊಡಬೇಕಾದ್ದು […]

ಯುಗಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಕವಿ ಗೋಪಾಲಕೃಷ್ಣ ಅಡಿಗ

Month : May-2017 Episode : Author : ಎಚ್ ಮಂಜುನಾಥ ಭಟ್

`ತೋಳ ಹಳ್ಳಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದರೆ ಆಳಿಗೊಂದು ಕಲ್ಲು’ ಎನ್ನುವುದು ನಮ್ಮ ಒಂದು ಗಾದೆ. ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಬರುವ ನವ್ಯಪಂಥದ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸುವಾಗ ಈ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಸತ್ಯವಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ನವ್ಯಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಮೂಲಪುರು?ರು ಕವಿ ಪ್ರೊ| ಎಂ. ಗೋಪಾಲಕೃಷ್ಣ ಅಡಿಗರು. ೧೯೫೪ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡ ಅವರ ’ಚಂಡೆಮದ್ದಳೆ’ ಕವನಸಂಗ್ರಹದಿಂದ ನವ್ಯಪಂಥವು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಅನಾವರಣಗೊಂಡಿತು ಎನ್ನಬಹುದು. ಅವರ ’ಭೂಮಿಗೀತ’ ಕವನಸಂಗ್ರಹ (ಪ್ರಕಟಣೆ-೧೯೫೯) ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ನವ್ಯತೆಯನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಿತು. ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅಡಿಗರಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ ಇದೇ ಪಂಥದಲ್ಲಿ ಹಲವರು ಕಾವ್ಯವಲ್ಲದೇ, ಕಥೆ, ಕಾದಂಬರಿ, ನಾಟಕ, […]

ಚುನಾವಣೆಗಳ ಫಲಶ್ರುತಿ

Month : May-2017 Episode : Author :

ದಶಕಗಳುದ್ದಕ್ಕೂ ಬೆಳೆಸಿರುವ ಗಲೀಜುಗಳು ಏಕಾಏಕಿ ನಿವಾರಣೆಯಾಗಲಾರವು. ಆದರೆ ಈಚಿನ ಚುನಾವಣೆಗಳ ಫಲಿತ ಆಶಾಸ್ಪದವಾಗಿದೆಯೆಂಬುದನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವಂತಿಲ್ಲ. ಐದು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಡೆದ ಚುನಾವಣೆಗಳ ಫಲಿತಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕೌತುಕಗಳು ತುಂಬಿವೆ. ಮೊತ್ತಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ ಚುನಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳ ಹಿಂದೆ ’ತಜ್ಞ’ರನೇಕರು ನುಡಿದಿದ್ದ ಭವಿ?ವಾಣಿಗಳು ಈಗ ನಗೆಪಾಟಲೆನಿಸಿವೆ. ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಗಳಿಗೂ ವಾಸ್ತವ ಫಲಿತಗಳಿಗೂ ಇರುವ ಅಗಾಧ ಅಂತರವನ್ನು ಕುರಿತು ಯೋಚಿಸುವಾಗ ಅನೇಕ ಸಮೀಕ್ಷಕರು ತಾವು ಏನೇನೋ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಬಯಸುವ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯತೆಯ ಗವುಸನ್ನು ಹೊದಿಸಿ ಮತದಾರರಿಗೆ ’ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ’ ಮಾಡಲೆಳಸುತ್ತಾರೆಯೇ – ಎಂಬ ಶಂಕೆ ಮೂಡುತ್ತದೆ. […]

’ಮಾಸ್‌ಗಾಗಿ ಸಂಗೀತ’ದಿಂದ ಪ್ಯೂರಿಟಿಗೆ ಧಕ್ಕೆ : ಆರ್.ಎನ್. ತ್ಯಾಗರಾಜನ್ (ರುದ್ರಂ ಸಹೋದರರ ಸಂದರ್ಶನ – ಭಾಗ 2

Month : May-2017 Episode : Author : ಎಚ್ ಮಂಜುನಾಥ ಭಟ್

ಒಟ್ಟಾಗಿ ಹಾಡುವಂತೆಯೆ ಅಣ್ಣ ಆರ್.ಎನ್. ತ್ಯಾಗರಾಜನ್ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಡಾ|| ಆರ್. ಎನ್. ತಾರಾನಾಥನ್ (ನೋಡಿ – ’ಉತ್ಥಾನ’ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೧೭ರ ಸಂಚಿಕೆ) ಅವರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವು ವಿಷಯಗಳು ಸಮಾನವಾಗಿಯೇ ಇವೆ. ಆದರೂ ಸ್ವಂತಿಕೆ ಇರುವವರಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಭಿನ್ನವೆನಿಸುವ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳಿರುವುದು ಸಹಜವಲ್ಲವೆ? ತ್ಯಾಗರಾಜನ್ ಅವರು ಕೂಡ ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ನಿವಾಸದಲ್ಲಿ ಸವಿವರವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಿದರು. ಪತ್ನಿ ರಮಾ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಅವರು ಅಲ್ಲಿ ವಾಸವಿದ್ದಾರೆ. ವಿಶೇಷ ಪರಿಶ್ರಮದ ಮೂಲಕ ದಶಕಗಳಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದ ಅಮೂಲ್ಯ ಫೋಟೊಗಳಿರುವ ತಮ್ಮ ಆಲ್ಬಮನ್ನೂ ತೋರಿಸಿದರು. […]

ಸರ್ವತಂತ್ರ ಸ್ವತಂತ್ರ (ಆಚಾರ್ಯ ಅಭಿನವಗುಪ್ತ ಸಹಸ್ರಾಬ್ದ ಸ್ಮರಣೆ ಭಾಗ-1)

Month : May-2017 Episode : ಸಹಸ್ರಾಬ್ದ ಲೇಖನ -1 Author : ಡಾ|| ಎಸ್.ಆರ್. ರಾಮಸ್ವಾಮಿ

ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಜ್ಞಾಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ಆಚಾರ್ಯ ಅಭಿನವಗುಪ್ತರ ಹಿರಿಮೆ ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಂದಲೂ ಜನಮಾನಸದಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಬಂದಿದೆ. ಹತ್ತನೇ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ಜೀವಿಸಿದ್ದ ಅಭಿನವಗುಪ್ತಪಾದರು ಶಿವನ ಅವತಾರವೆಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧರು. ಕಲಾಮೀಮಾಂಸೆ, ಭಾಷೆ, ತಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರಗಳಲ್ಲದೆ ಕಾಶ್ಮೀರ ಶೈವದ ಅಂಗವಾದ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಮೆರುಗುಕೊಟ್ಟವರು. ಜಗತ್ತಿನ ಹತ್ತು ಮಂದಿ ಶ್ರೇಷ್ಟ ಚಿಂತಕರಲ್ಲಿ ಸೇರತಕ್ಕವರು ಅಭಿನವಗುಪ್ತರು ಎಂಬ ಪರಾಮರ್ಶನೆಯೂ ಉಂಟು. ಭಾರತೀಯ ಬೌದ್ಧಿಕ ವಾರಸಿಕೆಯು ಆಧುನಿಕತೆಯ ಬಿರುಗಾಳಿಗಳಿಗೆ ಸಿಲುಕಿ ನಲುಗುತ್ತಿರುವ ಈಗಿನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಭಿನವಗುಪ್ತರಂಥ ಪ್ರತಿಭಾಶಾಲಿಗಳ ವಾರಸಿಕೆಯ ಅನುಸಂಧಾನ ಅತ್ಯಂತ ಅವಶ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇದು ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಜ್ಞಾಪರಂಪರೆಯ […]

ನರತ್ವದಿಂದ ಹರತ್ವ ಸಾಧಿಸಿದ ಜಯದೇವ

Month : April-2017 Episode : Author : ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮೀ ಬಾಳೆಕುಂದ್ರಿ

ಹಲವು ಜನ್ಮಗಳ ನಂತರ ಬರುವ ಮಾನವಜನ್ಮ ಅತಿ ಅಮೂಲ್ಯ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳು. ಅಂತಹ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಮಾನವಜನ್ಮವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ದೇಶಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಿಸಿದ ವಿರಳ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿಯೆ ವಿಶಿಷ್ಟರಾದವರು ದಿ. ಮೈ.ಚ. ಜಯದೇವ ಅವರು. ನನಗೆ ಮೈಸೂರಿನ ಚನ್ನಬಸಪ್ಪ ಜಯದೇವ ಅವರ ಪರಿಚಯವಾದದ್ದು ಈಗ್ಗೆ ಮೂವತ್ತು ವರುಷಗಳ ಹಿಂದೆ, ಅವರು ತಮ್ಮ ರಕ್ತದ ಒತ್ತಡ ಪರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನನ್ನ ಹತ್ತಿರ ಬಂದಾಗ. ಅಂದಿನಿಂದ ಇಂದಿನವರೆಗೂ ಅವರಿಗೆ ನಾನು ವೈದ್ಯಳಾಗಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಅವರ ಅನುಯಾಯಿ ಆಗಿದ್ದದ್ದೇ ಹೆಚ್ಚು. ಪಿತೃಸಮಾನರಾದ ಅವರಿಂದ ನಾನು ಕಲಿತದ್ದು […]

ಕಾರ್ಯಕರ್ತರಿಗೆ ಮಾದರಿ ಮೈ.ಚ. ಜಯದೇವ್

Month : April-2017 Episode : Author : ದತ್ತಾತ್ರೇಯ ಹೊಸಬಾಳೆ

2017ರ ಫೆಬ್ರುವರಿ 20ನೇ ದಿನಾಂಕದಂದು ನಾನು ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶದ ಮೀರತ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾಗ ನನಗೆ ಸುದ್ದಿ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಹೆಚ್ಚುಕಡಮೆ ಅನೇಕ ದಿನಗಳಿಂದ ಮನಸ್ಸು ಯಾವ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿತ್ತೋ ಅದೇ ಸಂಗತಿಯನ್ನು ಮೊಬೈಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಂದ ಆ ಸಂದೇಶ ತಂದಿತ್ತು: ‘Jayadev is no more.’ ನಾನು ತಕ್ಷಣ ದೆಹಲಿಗೆ ಬಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆಯೇ ಎಂದು ನೋಡಿದೆ. ನನ್ನಂತೆ ಅನೇಕರು ಇಲ್ಲಿ ಇರುವವರೂ ಕೂಡಾ ಜಯದೇವ ಅವರ ಅಂತಿಮದರ್ಶನಕ್ಕಾಗಿ ’ಕೇಶವಕೃಪಾ’ಕ್ಕೆ ಬಂದು ಸೇರಿದೆವು. ತದನಂತರ ಪಾರ್ಥಿವಶರೀರವನ್ನು `ಕೇಶವಕೃಪಾ’ದಿಂದ ಮೈಸೂರಿಗೆ ಅಲ್ಲಿನ […]

ಪ್ರಕಟಣೆಯ

61ನೇ

ವರ್ಷ