ಉತ್ಥಾನ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2020

‘ಒಂದು ದೇಶವನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಯಾವುದೇ ಅಣುಬಾಂಬನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸುವ ಆವಶ್ಯಕತೆ ಇಲ್ಲ, ಆ ದೇಶದ ಶಿಕ್ಷಣವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತ ಮಾಡಿದರೆ ಸಾಕು, ಆ ದೇಶ ಅಧಃಪತನಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ’ ಎಂದು ಪ್ರಾಚೀನರೊಬ್ಬರು ಹೇಳಿದ ಮಾತು ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಇರುವ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯ ಏನು ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಈಚೆಗೆ ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿರುವ ಮತ್ತು ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿರುವ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣವೂ ಒಂದು. ತಾವು ಅವಿದ್ಯಾವಂತರಾಗಿದ್ದರೂ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳು ವಿದ್ಯಾವಂತರಾಗಲಿ ಎಂದು ಆಶಿಸುವ ಪಾಲಕರಿಗೇನೂ ಕೊರತೆಯಿಲ್ಲ. ಕೊರೋನಾದಂತಹ ಕಠಿಣ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಯೂ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಶಾಲೆಯ ಬೆಂಚುಗಳ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಕುಳ್ಳಿರಿಸಿ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವುದೇ ಅಥವಾ […]

–ಸಂಗೀತಕಲಾರತ್ನ ಎಸ್. ಶಂಕರ್ ‘ಮೈಸೂರು’ ಎಂದೊಡನೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಅವರವರ ವಿಶೇಷ ಅಭಿರುಚಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ನೆನಪುಗಳು ಬಂದಾವು: ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ಅರಮನೆ, ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಪ್ರಾಣಿಸಂಗ್ರಹಾಲಯ, ಯಾತ್ರಿಕರಿಗೆ ಚಾಮುಂಡಿಬೆಟ್ಟ, ಹೆಂಗಳೆಯರಿಗೆ ಮಲ್ಲಿಗೆ, ಭೋಜನಪ್ರಿಯರಿಗೆ ಮೈಸೂರ್‍ಪಾಕ್ ಮತ್ತು ಅಗಿಯಲು ಚಿಗುರೆಲೆ – ಸಂಗೀತ ರಸಿಕರಿಗೆ ಮೈಸೂರುಶೈಲಿಯ ವೀಣಾ ವಾದನ. ‘ವೀಣೆಯೆಂದರೆ ಶೇಷಣ್ಣ, ಶೇಷಣ್ಣ ಎಂದರೆ ವೀಣೆ’ ಎಂಬುದು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಉಕ್ತಿ. ಇಂತಹ ಶ್ರೇಷ್ಠ ವಂಶದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವರು ಮೈಸೂರು ವಿ. ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಅವರು. ಮೈಸೂರು ವಿ. ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಅವರ ತಂದೆ ವೆಂಕಟನಾರಾಯಣರಾಯರು ಶೇಷಣ್ಣನವರ ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳಾಗಿದ್ದು, […]

1. ದೇವೇಂದ್ರ ಅವಳನ್ನು ನೋಡುವವರೆಗೆ ಬಹಳ ಕುತೂಹಲವಿತ್ತು ನನಗೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅವಳ ಬಗೆಗೆ ಉಳಿದವರಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಬಣ್ಣನೆಯ ಮಾತುಗಳು ಹಾಗಿದ್ದವು. ಬ್ರಹ್ಮದೇವ ಒಂದಿನಿತೂ ಕೊರತೆಯಿಲ್ಲದ ಹೆಣ್ಣನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಇವಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದನಂತೆ. ನಮ್ಮ ಊರ್ವಶಿಯ ಚೆಲುವಿಗಿಂತ ಅಧಿಕ ಲಾವಣ್ಯವುಳ್ಳ ಹೆಣ್ಣಂತೆ ಅವಳು… ಹೀಗೆಲ್ಲ ಆಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ನನಗೆ ಸ್ತ್ರೀಯರ ವಿಷಯವೇನೂ ಹೊಸತಲ್ಲ. ಬೇಕಾದಷ್ಟು ಅಪ್ಸರೆಯರೂ ಬಯಸಿದಷ್ಟು ಭೋಗವೂ ಕಾಲಬುಡದಲ್ಲೇ ಹರಡಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಅಲ್ಲದೆ ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರಿಯಾದ ಶಚಿ ನನ್ನ ಪತ್ನಿ. ಹೀಗಾಗಿ ಯಾರೋ ಹೇಳಿದ ಮಾತು ಕೇಳಿ ಹಂಬಲಿಸಬೇಕಾದ ದಾರಿದ್ರ್ಯವೇನಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೂ […]

ಚಿತ್ರಕಲಾ ಸಂಚಯ – ರಾಗಮಾಲಾ ಕೃತಿಗಳು-12 -ಮಹೇಂದ್ರ ಡಿ. [email protected] ರಾಗಮಾಲಾ ಚಿತ್ರರಚನೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಗಾಯನದ ಭಾವ ಹಾಗೂ ಕಾವ್ಯದಲ್ಲಿನ ವರ್ಣನೆಗಳನ್ನು ಚಿತ್ತಾರವಾಗಿ ಮನಮೋಹಕಗೊಳಿಸಿ ದೃಶ್ಯರೂಪದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಿದಂತೆ ಕೆಲವೊಂದು ಜಾತಕಕಥೆಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆಯ ಘಟನೆಗಳ ಕುರಿತು ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ರಾಗಗಳಿಗೂ ಕಲಾವಿದರು ದೃಶ್ಯರೂಪವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಆ ಪೈಕಿ ಮಾಧವನಾಲ ಹಾಗೂ ಕಾಮಕಂಡಲರ ಪ್ರೇಮಕಥೆ ಮತ್ತು ಖಂಬಾವತಿ ಪ್ರಸಂಗವು ಮುಖ್ಯವಾದವು. ಖಂಬಾವತಿ ರಾಗದ ಕುರಿತು ನಾವು ತಿಳಿಯುವ ಮುನ್ನ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ ಬ್ರಹ್ಮನ ವಿಚಾರವನ್ನು ಹಾಗೂ ವೇದಕಾಲದ ಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ […]

ಯಜ್ಞದಿಂದ ಸಿಕ್ಕಿದ ಹಣ್ಣಿನ ದಾನ ಎಂಬ ಹತ್ತನೆಯ ಕಥೆ ಭೋಜರಾಜನು ಮತ್ತೆ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಲು ಹೋದಾಗ ಮತ್ತೊಂದು ಗೊಂಬೆಯು ಅವನನ್ನು ತಡೆದು “ರಾಜನೇ ಕೇಳು, ವಿಕ್ರಮಾರ್ಕನು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಪಾಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಯೋಗಿಯೊಬ್ಬನು ಉಜ್ಜಯಿನಿಗೆ ಬಂದನು. ಅವನು ವೇದ, ಶಾಸ್ತ್ರ, ವೈದ್ಯಕೀಯ-ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ ಮೊದಲಾದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಪಾರಂಗತನಾಗಿದ್ದನು. ಅವನಿಗೆ ಸಮನಾದವನು ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಅವನು ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಸರ್ವಜ್ಞನೇ ಆಗಿದ್ದನು. ವಿಕ್ರಮಾರ್ಕನು ಅವನ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯನ್ನು ಕೇಳಿ ಅವನನ್ನು ರಾಜಭವನಕ್ಕೆ ಕರೆತರಲು ತನ್ನ ಪುರೋಹಿತನನ್ನು ಕಳಿಸಿದನು. ಪುರೋಹಿತನು ಯೋಗಿಯ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ, ನಮಸ್ಕರಿಸಿ “ಎಲೈ […]

ನಮ್ಮಮ್ಮನಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಅಕ್ಕರೆಯ ವಸ್ತುವೆಂದರೆ ಅವರ ಹೊಲಿಗೆ ಮಷೀನು. ಬಹುಶಃ ಈಗ ಅದಕ್ಕೆ 45 ವರ್ಷ ದಾಟಿರಬಹುದು. 75ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಕೊಂಡುದಾಗಿ ಅಮ್ಮ ಹೇಳಿದ ನೆನಪು. ಛಲದಿಂದಲೇ ಏಕಲವ್ಯನಂತೆ ಹಲವು ಬಗೆಯ ಡಿಸೈನು ಫ್ರಾಕುಗಳನ್ನು, ಇನ್ನಿತರ ಲಂಗ, ರವಕೆ, ಶರ್ಟು, ಚೂಡಿದಾರಗಳನ್ನು ಹೊಲಿಯಲು ಕಲಿತವರು ಅಮ್ಮ. ಯಾವ ಹೊಸಬಗೆಯ ಡಿಸೈನು ಕಣ್ಣಿಗೆಬಿದ್ದರೂ ಅದನ್ನು ಹಾಗೆಯೆ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ತುಂಬಿಕೊಂಡು ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡಬಲ್ಲ ಅಪ್ಪಟ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಪ್ರತಿಭೆ. ಅಮ್ಮನ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನೂ ನಮಗಿಂತ ಮೊದಲೇ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅದೇ ಮಷೀನು. […]

ಒಂದು ಕಣ್ಣು ಕಣ್ಣಲ್ಲ, ಒಂದು ಮಗು ಮಗುವಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ನಮ್ಮ ಕಾಲದ ಗಾದೆಯಾದರೆ ‘ಮಗುವೆಂದರೇ ಹೊರೆ, ಎರಡಾದರೆ ಗಾಯದ ಮೇಲೆ ಬರೆ’ ಎನ್ನುವುದು ಈಗಿನವರ ಉದ್ಗಾರ.  ಮಗು ಆಗುವುದೇ ಅಪರೂಪ ಎಂದಿರುವಾಗ ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರೊಡನೆ ಒಡನಾಡುವ ಭಾಗ್ಯವಾದರೂ ಎಲ್ಲಿ? ಕುಟುಂಬದ ಜ್ಯೋತಿಯಂತೆ ಮಗಳು. ಆಕೆ ಆ ಮನೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯ, ಪರಂಪರೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಅಮ್ಮನಿಂದ ಕಲಿಯುತ್ತಾಳೆ. ತನ್ನಮ್ಮ ಅದೆಷ್ಟು ಜಾಣ್ಮೆಯಿಂದ ಗೃಹಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತಿರುವ ಹುಡುಗಿಯ ಒಳಗಿರುವ ‘ಅಮ್ಮ’ ಸಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಸಂದರ್ಭೋಚಿತವಾಗಿ ಎಚ್ಚೆತ್ತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. ಈ ಮನೆಯ ಅಕ್ಕ ಮುಂದೆ […]