ಸರ್ವಸ್ವದಕ್ಷಿಣಯಜ್ಞವರ್ಣನೆ ಎಂಬ ಮೂರನೆಯ ಕಥೆ ಮತ್ತೆ ಭೋಜರಾಜನು ಸಿಂಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಹೋದಾಗ ಇನ್ನೊಂದು ಗೊಂಬೆಯು ‘ಎಲೈ ರಾಜನೆ, ಯಾರಲ್ಲಿ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನಿಗೆ ಸರಿಸಮಾನವಾದ ಔದಾರ್ಯ ಇದೆಯೋ ಅವನು ಮಾತ್ರ ಈ ಸಿಂಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಬಹುದು’ ಎಂದು ಹೇಳಿತು. ಆಗ ಭೋಜರಾಜನು, ‘ಎಲೈ ಗೊಂಬೆಯೆ, ಅವನ ಔದಾರ್ಯದ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೇಳು’ ಎಂದನು. ಆಗ ಗೊಂಬೆಯು ಹೇಳಿತು – ‘ಎಲೈ ರಾಜನೆ, ಕೇಳು. ವಿಕ್ರಮನಿಗೆ ಸರಿಸಮನಾದ ರಾಜನು ಭೂಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಇಲ್ಲ, ಅವನು ಒಮ್ಮೆ ‘ಸರ್ವಸ್ವದಕ್ಷಿಣೆ’ ಎಂಬ ಯಜ್ಞವನ್ನು ಮಾಡಲು ಬಯಸಿದನು. ಬಳಿಕ […]

ಬೆಳಕು ಹರಿದು ಸುಮಾರು ಹೊತ್ತಾಗಿತ್ತು. ನೇರವಾಗಿ ಬೆಳಕಿನ ಕಿರಣಗಳು ಕೋಣೆ ಪ್ರವೇಶಿಸದಂತೆ ಕಿಟಕಿ, ಬಾಗಿಲುಗಳನ್ನು ಭದ್ರಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಮಲಗಿದ್ದ ಕಿರಣ. ಅವನು ಮುಚ್ಚಿದ ಕಣ್ಣಗಳನ್ನು ತೆರೆದರೂ ಸಾಕಿತ್ತು, ಕೋಣೆಯೊಳಗೆ ಬೆಳಕಿನ ಅನುಭವವಾಗುವಂತಹ ವಾತಾವರಣ ನೆಲೆಯೂರಿತ್ತು. ಮುಂಜಾನೆಯ ಬೆಳಗೆಂದರೆ ಕಪ್ಪನೆಯ ಶಿಲೆಯ ಮೇಲೆರೆವ ಬಿಳಿಹಾಲಿನ ನೊರೆಯೆಂದು ಭಾವಿಸಿ ಅದು ಕಾಣುವ ಪ್ರತಿಕ್ಷಣವು ಪುಳಕಿತನಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಕಿರಣ, ಇಂದು ಅದರ ಮೇಲೇ ಆಸಕ್ತಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದ. ಅವನ ಬೆಳಗಿನ ವಾಯುವಿಹಾರ, ವ್ಯಾಯಾಮಗಳೆಲ್ಲವು ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಬಂದ್ ಆಗಿದ್ದವು. ಕೋಣೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಕದಲದೆ ಕುಳಿತಲ್ಲೆ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಮುತ್ತುತ್ತಿದ್ದ […]

ಉಪಕ್ರಮ ದೇವವಾಣಿಯಾದ ಸಂಸ್ಕೃತಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಗಂಭೀರವಾದ ಭಾವಗಳನ್ನೂ ವಿಷಯಗಳನ್ನೂ ಕುರಿತ ಕೃತಿಗಳು ಅಪಾರಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವುದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದಿದೆ. ಆದರೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಸರಸ್ವತಿಯು ಲಘುವಾಗಿ ವಿನೋದ ಮಾಡಿ, ಗೇಲಿಗರೆದು, ನಕ್ಕು-ನಗಿಸಬಲ್ಲಳು ಎಂದರೆ ಹುಬ್ಬೇರಿಸುವ ಮಂದಿಯೇ ಹೆಚ್ಚು. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿರುವ ಕಟಕಿ, ಕುಹಕ, ಹಾಸ್ಯಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಅಜ್ಞಾನವೇ. ಆದಿಕಾವ್ಯ ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿಯೇ ಹಲವಾರು ಹಾಸ್ಯಪ್ರಸಂಗಗಳಿವೆ. ಅನಂತರದ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಂತೂ ಇಂಥ ಸಂದರ್ಭಗಳು ಸಾವಿರಾರು. ಇದು ಕಾವ್ಯದ ಮಾತಾಯಿತು, ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿಯೂ ಹಾಸ್ಯದ ಪ್ರಸ್ತಾವವುಂಟೋ? – ಎಂದರೆ, ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಉಂಟು. ಕಲಾಮೀಮಾಂಸೆಯ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಲಕ್ಷಣಗ್ರಂಥವಾದ ಭರತಮುನಿಯ […]

ಬಿಗಿದಪ್ಪಿ ವಿದಾಯಕೋರುವಾಗ ತುಟಿಗೆ ತುಟಿಯೊತ್ತಿ ಮಧು ಹೀರುವಾಗ ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ಹಾರುವಾಗ ಮಾತುಕೊಟ್ಟಿದ್ದ ಪ್ಲೀಸ್ ಅಳಬೇಡ ಕಣೆ ಬಂದೇ ಬರುತ್ತೇನೆ ಕೊಡು ಮೂರು ತಿಂಗಳ ಗಡು ಕಾಯುತ್ತಿರು ನನ್ನ ಕರೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತೇನೆ ನಿನ್ನನ್ನು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಧರೆಯ ಮೇಲಿನ ಸ್ವರ್ಗ ಕೊಲ್ಲಿಗೆ ಅಂದಿನಿಂದ ಇವಳು ಹೀಗೆ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ ಅವನ ಫೋನ್ ಕಾಲಿಗೆ ಕೊಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಹೊಸ ಬಾಳಿಗೆ ಬಂದೇ ಬರುತ್ತದೆ ಕರೆ ಇಂದಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನಾಳೆಗೆ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ ಹುಡುಗಿ ಮುತ್ತುಕೊಟ್ಟವನ ಮಾತುಕೊಟ್ಟವನ ಕಾಲಿಗೆ ನಿಲ್ಲುವುದೆ ಕಾಲ? ದಿನಗಳು ಉರುಳಿ ತಿಂಗಳಾಗಿ ತೀರಿದೆ […]