ಸುಭಾಷಿಣಿ ಹಿರಣ್ಯ

ಗಂಡನ ಅಲ್ಪ ಆದಾಯದಲ್ಲಿ ಕಾಸಿಗೆ ಕಾಸು ಕೂಡಿಟ್ಟು, ಊರಿನ ಕೃಷ್ಣಪ್ಪಾಚಾರಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿಸಿದ ಕರಿಮಣಿ ಸರ ಕಳೆದು ಮನೆಗೆ ತೆರಳುವುದುಂಟೇ? “ಬಟ್ಟೆ ತೊಳೆಯುವಾಗ ನೀರಿನೊಟ್ಟಿಗೆ ಪೈಪಿನಲ್ಲಿ ಹೋಗಿದ್ದರೆ ಸಿಗುವುದು ಕಷ್ಟವೇ, ಆದರೂ ತೋಟದಲ್ಲಿ ನೀರು ಬಿದ್ದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಹುಡುಕಲಿಕ್ಕೆ ಈಗ ಸಂಜೆಗತ್ತಲು, ಯಾವುದಕ್ಕೂ ನಾಳೆ ಕೂಲಿಯಾಳುಗಳನ್ನು ಬರಹೇಳಿ ನೋಡೋಣ” ಎಂದರು ನರಸಯ್ಯ. “ಭರ್ತಿ ಒಂದೂವರೆ ಪವನು ಚಿನ್ನ ಇತ್ತು!” ಅಕ್ಕ, ನನ್ನ ಮಾಂಗಲ್ಯ ಸರ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ..” ಸಪ್ಪೆಮುಖದೊಂದಿಗೆ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಎದುರಾದಳು. ಗೀತಕ್ಕ ಜೆಂಬ್ರದ ಊಟ ಮುಗಿಸಿ ಮನೆ ತಲಪುವಾಗ […]

ಒಂದು ಮುಂಜಾನೆ ತುಂಟಿಗೆ ಚಪಾತಿ ಹಾಕೋಣ ಅಂತ ಹೊರ ಬಂದ್ರೆ ನಾಯಿ ಕಾಣಿಸದು.  ಪಕ್ಕದ ಮನೆ ಹೇಮಕ್ಕ ಅಂದಿದ್ದು ನೆನಪಾಯ್ತು,  “ದಿನಾ ಬೆಳಗ್ಗೆ ನಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಬರುತ್ತೆ,  ನಾನೂ ಬಿಸ್ಕತ್ ಕೊಡುವುದಿದೆ..” ಹೆಚ್ಚೇನೂ ಚಿಂತಿಸದೆ ನನ್ನ ಇನ್ನಿತರ ಮನೆಕಲಸಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗಮನ ಹರಿಸಿದೆ.  ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಆದ್ರೂ ತುಂಟಿ ನಾಪತ್ತೆ.    “ನಾಯಿ ಎಲ್ಹೋಯ್ತು?  ಸ್ವಲ್ಪ ನೋಡ್ತೀರಾ…” ಎಂದು ನಮ್ಮವರ ಮುಂದೆ ಒದರಿದ್ದು ಗೋರ್ಕಲ್ಲ ಮೇಲೆ ನೀರೆರೆದ ಹಾಗಾಯ್ತು. “ಅದು ನಾಯಿಯಲ್ಲವೇ, ಎಲ್ಲೋ ತಿರುಗಾಟಕ್ಕೆ ಹೋಗಿರಬೇಕು.” ಒಂದು ನಾಯಿ ಇರಲೇ […]

ಈ ಬಾರಿ ಗಿರೀಶ್ ಮನೆಗೆ ಬಂದಾಗ, ’ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಆಗಿದ್ದು’ ಎಂದು ಕೆಂಪುದಂಟಿನ ಬಸಳೆ ತಂದು ಕೊಟ್ಟ. ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ ದಪ್ಪದಪ್ಪ ದಂಟಿನ ತಾಜಾ ಹಸಿರುಎಲೆಗಳ ಈ ಬಸಳೆ ನನ್ನ ಹಿತ್ತಲಲ್ಲಿ ಈ ಮೊದಲೊಮ್ಮೆ ಇತ್ತು. ಪ್ರತಿವ?ವೂ ನಿರ್ವಹಣೆ ಚೆನ್ನಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಬಸಳೆಯಂತಹ ಸೊಪ್ಪು ತರಕಾರಿಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡುವುದು ಹೇಗೆಂದರೆ – ವ?ಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಬುಡ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಿರಬೇಕು. ಹೊಸ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ನೆಟ್ಟರೆ ಉತ್ತಮ. ಜಾಗ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅದೇ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಮಣ್ಣು ತುಂಬಿಸಿ, ಬಸಳೆಬಳ್ಳಿಗಳನ್ನು ನೆಟ್ಟು, ಸೊಪ್ಪು, ಗೊಬ್ಬರ, […]

“ಕೆಸುವಿನ ಪತ್ರೊಡೆ ಮಾಡೂ…” ಇದು ನಮ್ಮೆಜಮಾನ್ರ ಕೇಳಿಕೆ. ಅಂಗಳದ ಹಿಂದೆ ಮುಂದೆ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ವೈಭವದಿಂದ ಮೆರೆಯುವ ಕೆಸುವಿನ ಎಲೆಗಳೂ, ಅದರ ಜೊತೆಜೊತೆಗೇ ತಲೆಯೆತ್ತಿ ನಿಂತಿರುವ ಕರಿಕೆಸುವಿನೆಲೆಗಳು, ಆದ್ರೂ ಪತ್ರೊಡೆಯ ಸುದ್ದಿಗೆ ನಾನು ಹೋಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಸುಮ್ಸುಮ್ನೇ ಯಾಕೇಂತ ನನ್ನ ತೀರ್ಮಾನವಾಗಿತ್ತು. ಇಬ್ಬರೇ ಮನೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಪತ್ರೊಡೆ ಮಾಡಲುಹೊರಟು ಕೆಸುವಿನೆಲೆ, ಬಾಳೆಎಲೆ, ಅಕ್ಕಿ, ಮೆಣಸು ಇನ್ನೇನೋ ಮಣ್ಣಾಂಗಟ್ಟಿ,  ಮುಗಿಯದ ಒದ್ದಾಟ….

ತೊಂಡೆಚಪ್ಪರ ಮನೆಯ ಹಿತ್ತಲಿಗೆ ಅಲಂಕಾರ ಅಥವಾ ಭೂಷಣ ಅಂದರೂ ಸರಿ. ನನ್ನ ಅತ್ತೆ ಮರತೊಂಡೆ ಬಳ್ಳಿಯನ್ನು ಸಾಕಿ ಸಲಹಿದ್ದರು. ಅದಕ್ಕೊಂದು ವಿಶಾಲವಾದ ಚಪ್ಪರ. ಮನೆಕೆಲಸಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕಾರು ಹೆಣ್ಣಾಳುಗಳು ಇದ್ದರೂ, ದಿನಾ ತೊಂಡೆ ಬುಡಕ್ಕೆ ನೀರು ಹರಿದುಹೋಗುವಂತೆ ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ತೊಳೆಯುವುದೇನು; ಕಟ್ಟಿಗೆಯ ಒಲೆಯಲ್ಲಿ ಮಸಿಹಿಡಿದ ಹಿತ್ತಾಳೆಯ ಪಾತ್ರೆಗಳು, ತಿಕ್ಕಿ ತೊಳೆಯಲಿಕ್ಕೆ ಒಲೆಯ ಬೂದಿ ಹಾಗೂ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಸಿಪ್ಪೆ. “ಅಕ್ಕಿತೊಳೆದ ನೀರು ಬಹಳ ಒಳ್ಳೆಯದು” ಅನ್ನುತ್ತಾ ಅಕ್ಕಿ ತೊಳೆಯುವುದೇನು; ಆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಮನೆಖರ್ಚಿಗೆ ಮೂರು ಸೇರಕ್ಕಿ ಬೇಕಾಗುತ್ತಾ ಇತ್ತು.

ನಾವು ನೀರುದೋಸೆ ಪ್ರಿಯರು, ಮಕ್ಕಳಿಗೂ ಬೆಲ್ಲಸುಳಿ ಬೆರೆಸಿ ದೋಸೆ ತಿನ್ನುವ ಹಂಬಲ.   ಆದರೂ ಮೂರೋ ನಾಲ್ಕೋ ದೋಸೆ ಉಳಿಯಿತು. ಹೇಗೂ ಮಕ್ಕಳಿಬ್ಬರೂ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಉಳಿದ ದೋಸೆಗಳನ್ನೇ ಪಾಯಸವನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸೋಣ.

ಪ್ರತಿದಿನವೂ ಅಕ್ಕಿಯಿಂದಲೇ ತಿಂಡಿಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿರ ಬಾರದು. ವೈವಿಧ್ಯತೆ ಇರಬೇಕು;  ತಿನ್ನುವವರು  “ದಿನಾ ಮಾಡಿದ್ದನ್ನೇ ಮಾಡ್ತೀಯ” ಎಂದು ಹೇಳುವಂತಿರಬಾರದು. ಅದಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿಯೋ ಎಂಬಂತೆ ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯರು ತಮ್ಮ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿ-ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ವ್ರತ, ಉಪವಾಸ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂಜಾನೆ ಅಕ್ಕಿಯನ್ನು ಬಳಸಿ ತಿಂಡಿ-ತಿನಿಸು ತಯಾರಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಆ ಹೊತ್ತು ಗೋಧಿಗೆ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯ. ಗೋಧಿಯ ಯಾವುದೇ ರೂಪಾಂತರವೂ ಆದೀತು.  ಗೋಧಿಕಾಳುಗಳ ದೋಸೆ,  ಗೋಧಿ ಕಡಿಯ ಪಾಯಸ,  ಗೋಧಿ ರವೆಯ ಉಪ್ಪಿಟ್ಟು ಅಥವಾ ಇಡ್ಲಿ,  ಹೀಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುತ್ತಾ ಹೋಗಬಹುದು.

ಅಮ್ಮಾ,  ಮಾವಿನಹಣ್ಣು ಆಗಿದೆಯಾ?” “ಆಗಿದೇ….” “ಗೇರುಹಣ್ಣು?” “ಅದೂ ಉಂಟಲ್ಲ….” “ಹಲಸಿನಹಣ್ಣು….” “ಅದೂ ಇಲ್ಲಾಂತ ಆಗುವುದುಂಟೇ, ಯಾವಾಗ ಮನೆಗೆ ಬರ್ತೀಯಾ?” “ಅಮ್ಮಾ, ಇಲ್ಲಿ ಇಪ್ಪತ್ತು ರುಪಾಯಿ ಕೊಟ್ಟು ಹಲಸಿನಹಣ್ಣು ತಿಂದೆ ಗೊತ್ತಾ,  ಸಿಹಿಯಾಗಿ ಇತ್ತು.” “ಹೌದಾ, ಹಂಗಿದ್ರೆ ಬೆಂಗಳೂರಲ್ಲೂ ಹಲಸಿನಹಣ್ಣು ಬೇಕಾದ ಹಾಗೆ ಸಿಗುತ್ತೇ….” “ಅಯ್ಯೋ, ಅದು ಮನೆಯ ಹಣ್ಣು ಅಲ್ವಲ್ಲ…. ನಾನು ಮುಂದಿನ ವಾರ ಬರ್ತೇನೇ…” ಅಂದ ಮಧು. “ಅಣ್ಣ ಬರ್ತಾನಂತೆ ಮುಂದಿನವಾರ, ನೀನೂ ಬರುತ್ತೀಯಾ ಹೇಗೆ?” ಮಗಳ ಬಳಿ ಕೇಳದಿದ್ದರಾದೀತೇ.  ಅವಳೂ ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಹೇಗೂ ಬರುವುದಿದೆ, […]