ಮನೆ-ಮಾನಿನಿ

ಶ್ರಾದ್ಧಕ್ಕೇ ಆದರೂ ತೀರಾ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ಬರಲೇಬೇಕಾದವರು ಆಯಾ ದಿನಕ್ಕೆ ಬಂದುಹೋದರೆ ಹೆಚ್ಚು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ತಾವಿದ್ದಲ್ಲಿಂದಲೇ ತಿಲೋದಕ ಬಿಡುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ ವಿಡಿಯೋಕಾಲ್ ಮಾಡಿದರೂ ಆಯಿತು ಎನ್ನುವವರೂ ಇಲ್ಲದಿಲ್ಲ! ನಮ್ಮ ಬದುಕು ಎತ್ತೆತ್ತಲೋ ಓಡುತ್ತಿರುವುದಕ್ಕೆ ಮತ್ತೆ ಮಮತೆಯ ಬೇಡಿ ಬಿಗಿದು ಕಟ್ಟಿಹಾಕಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಉಳಿಯುವುದೇನು? ಎಲ್ಲರೂ ಒಂದೊಂದು ದ್ವೀಪವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದ್ದೇವೆಯೇ? ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ನವೀಕರಿಸಬೇಕಾದ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಾವಿದ್ದೇವೆಯೇ? ಯೋಚಿಸಬೇಕಿದೆ. ನಾವು ಬಹಳ ಚಿಕ್ಕವರಿದ್ದಾಗಿನ ಒಂದು ನೆನಪು. ಅಮ್ಮ ಬಾವಿಯಿಂದ ನೀರು ಸೇದಿ ಬಟ್ಟೆಯೊಗೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಹಾಸಿಗೆ ಹಿಡಿದಿದ್ದ ಅಜ್ಜ ಅವರಷ್ಟಕ್ಕೆ ಮಲಗಿದ್ದರು. ಅಪ್ಪ […]

ಮನೆಯ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳ ಆರೋಗ್ಯ ಹದಗೆಟ್ಟರೆ ಇಡಿಯ ಬದುಕೇ ಹಳಿತಪ್ಪಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊದಲಾದರೆ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಡುಕುಟುಂಬಗಳಿದ್ದವು, ಒಬ್ಬರಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಮತ್ತೊಬ್ಬರು ಅಡುಗೆಮನೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊತ್ತು ಮನೆಯ ರಥದ ಗಾಲಿಗಳು ಮುನ್ನಡೆಯುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಥವಾ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೋ ಮೂವರೋ ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರೆ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಂದು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಬೇರೆಯೇ. ಮನೆಯಲ್ಲಿರುವ ಮಕ್ಕಳಿಗಾದರೂ ಶಾಲಾಕಾಲೇಜುಗಳ ಒತ್ತಡದ ನಡುವೆ ಮನೆಗೆಲಸಗಳಿಗೆ ಎಳೆಯುವಂತೆಯೇ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುವಂತಾಗಿದೆ. ಹೀಗಿರುತ್ತ ಅಮ್ಮನ ಆರೋಗ್ಯ ಕೆಟ್ಟರೆ ಅವರಾದರೂ ಏನು ಮಾಡಿಯಾರು? ಪರಿಣಾಮ – ಮನೆಯ ಯಜಮಾನನ ಮೇಲಿನ ಕೆಲಸಗಳ ಹೊರೆ ಇನ್ನಿಲ್ಲದಂತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. […]

ಕ್ಷಮಿಸುವುದನ್ನು ಕಲಿಯಲೇಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ಅವರು ಕ್ಷಮೆಗೆ ಅರ್ಹರೆಂದಲ್ಲ, ಆದರೆ ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಹಗುರವಾಗಿ, ಆರೋಗ್ಯಕರವಾಗಿರುವುದಕ್ಕೆ ಅದು ಸಹಕಾರಿ ಎಂಬ ಉದಾತ್ತ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡಿದ ಚಿಂತಕರು ಅನೇಕರು ಇರಬಹುದು. ಆದರೆ ನೋವುಂಡಷ್ಟೂ ಸಲ ಕ್ಷಮಿಸಿ ಸುಮ್ಮನಾಗುವುದು ದೌರ್ಬಲ್ಯವೆಂಬ ಅಪಾರ್ಥಕ್ಕೀಡಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯೂ ಇದೆಯಲ್ಲವೆ? ಅದರರ್ಥ ಮಾತುಮಾತಿಗೂ ಎದುರಾಡಬೇಕೆಂದಲ್ಲ, ಚಿಕ್ಕಪುಟ್ಟದಕ್ಕೆಲ್ಲ ಜಗಳಾಡಬೇಕೆಂದಲ್ಲ. ಆದರೆ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಒಂದು ಸಣ್ಣವರ್ತನೆಯನ್ನಾದರೂ ತೋರದೆ ಹೋದರೆ ಮನೆಮಂದಿಯೆಲ್ಲರೂ ಅವಳನ್ನು ಅವಳು ಹಸುವಿನಂಥವಳು… ಸಿಟ್ಟು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸುಲಭವಾಗಿ, ಹಗುರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುವುದೇ ಹೆಚ್ಚು. ಪದೇ ಪದೇ ಇದೇ ರೀತಿ ತನ್ನ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ […]

ಬದುಕೆಂದರೆ ಕೇವಲ ಮೋಜು–ಮಸ್ತಿಯಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಕರ್ತವ್ಯ ಎಂಬ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ನಾವು ಮರೆತಿಲ್ಲವಾದರೆ ಅದನ್ನು ಮರೆಯುವಂತೆ ಮಕ್ಕಳನ್ನೇಕೆ ರೂಪಿಸಬೇಕು? ಪೋಷಕರು ಹೊರೆಯಲ್ಲ ಎಂಬ ಅರಿವು ನಮಗೆ ಇದ್ದುದೇ ಹೌದಾದರೆ ಅದೇ ಮನಃಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲೂ ಅರಳಿಸಬೇಕಾಗಿರುವುದು ಇಂದಿನ ಅಗತ್ಯವೇ ಹೌದು. ಮನೆಯೆಂದರೆ ಕೇವಲ ಗಂಡ–ಹೆಂಡತಿಯಲ್ಲ; ಅಜ್ಜಿ–ಅಜ್ಜ, ಅಪ್ಪ–ಅಮ್ಮ–ಮಕ್ಕಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಬಂಧ ಎಂಬುದನ್ನು ಅವರಿಗೆ ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಡಬೇಕು. ಈ ಬಗ್ಗೆ ನಾವೇ ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿದರೆ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಕಲಿಸುವವರಾರು? ಮನೆಯೆಂದರೆ ನೀರು, ನೆರಳು, ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನೊದಗಿಸುವ ಒಂದು ಸುಂದರ ಮರವೇ ಹೌದಲ್ಲ, ಅಲ್ಲಿ ಹಳೆಯಬೇರುಗಳು, […]

ಪ್ರಬುದ್ಧತೆಯ ಕಡೆಗಿನ ಒಂದು ನಡೆಯೆಂದರೆ ಭಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದು. ಎಲ್ಲರೂ ಒಂದೇ ಥರ ಇರುವುದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಹೇಗೋ ಹಾಗೆಯೇ ಒಂದು ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಎಲ್ಲರೂ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದೇನೂ ಇಲ್ಲ. ಅವರವರ ನಿಲವು ಅವರವರದ್ದು. ವ್ಯಕ್ತಿಗತವಾಗಿ ಭಿನ್ನತೆ ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಮನೆಯೊಳಗಿನ ಸಣ್ಣ ಉದಾಹರಣೆ ಕೊಡಬಹುದಾದರೆ ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಚಹಾ ಇಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತೊಬ್ಬರಿಗೆ ಕಾಫಿ ಇಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ತಿಂಡಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಒಬ್ಬರಿನ್ನೊಬ್ಬರ ಆದ್ಯತೆಗಳು ಭಿನ್ನವೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಪರಸ್ಪರರ ಇಷ್ಟಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದನ್ನು ಕಲಿತರೆ ಅಲ್ಲಿ ಸುಂದರ ಸಮನ್ವಯತೆ ಸಾಧಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಎಳೆತನದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅಪ್ಪ ತಂದುಕೊಡುತ್ತಿದ್ದ ಚಾಕ್ಲೇಟು, […]

ಸ್ತ್ರೀ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ತಲ್ಲೀನರಾಗಿ ಪರಕಾಯ ಪ್ರವೇಶ ಮಾಡುವ ಪುರುಷರು ಮನೆಯಲ್ಲಿನ ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿಯರ, ಸಹೋದರಿಯರ ಭಾವಗಳನ್ನು ಅಷ್ಟೇ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಭರವಸೆ ಇದೆಯೇ? ಹಾಗಿರುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಸರ್ವವೇದ್ಯ. ರಂಗಭೂಮಿಯೆಂಬುದು ಬದುಕಿನ ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷಿತ ಅನುಕರಣೆಯೇ ಹೊರತು ಅದು ಬದುಕಲ್ಲ. ಯಕ್ಷಗಾನ ತಾಳಮದ್ದಳೆಯ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಸಂಧಾನ ಪ್ರಸಂಗ. ವಿದುರನ ಅರ್ಥ ಹೇಳುವ ಅವಕಾಶ ನನಗೆ ಒದಗಿ ಬಂದಿತ್ತು. ಮೊದಲ ಭಾಗದ ಭಕ್ತಿಯ, ಭಾವುಕತೆಯ ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಕಂಡ ಪುಳಕೋತ್ಸವದ ಹರ್ಷವೆಲ್ಲದರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಬಳಿಕ ಮುಂದಿನ […]

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪತ್ನಿಯಾದವಳು ಏನಾದರೂ ಸಲಹೆ ಕೊಡುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದರೆ ‘ನಿನಗೇನು ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ, ಬಾಯಿ ಮುಚ್ಚು’ ಎಂಬ ಭಂಡ ಉತ್ತರ ಕೊಡುವವರು ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಅಮ್ಮಂದಿರು ಮಕ್ಕಳಿಗೇನಾದರೂ ತಿಳಿಯ ಹೇಳುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದರೂ ‘ಅವಳಿಗೇನು ಗೊತ್ತಾದೀತು’ ಎಂದು ಅಮ್ಮನನ್ನು ಕೇವಲ ಮಾಡುವ ಅಪ್ಪಂದಿರೂ ಇಲ್ಲದಿಲ್ಲ. ಪರಸ್ಪರರನ್ನು ಗೌರವಿಸಿಕೊಂಡು ಬಾಳುವ ಮನೆಯ ಮಕ್ಕಳೂ ಅದನ್ನೇ ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಅನಾದರವನ್ನೇ ಕಂಡು ಬೆಳೆದವರು ಮುಂದೆ ಸಂಗಾತಿಯಾದವರನ್ನು ಅವಗಣನೆ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಕಟುಕ ಸಾಕಿದ ಗಿಣಿಗೂ ಋಷಿ ಸಾಕಿದ ಗಿಣಿಗೂ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೇನೆಂದು ನಮಗೆ ತಿಳಿದೇ […]

ಸ್ಫುರದ್ರೂಪಿಯಾದ ಯಶೋಧರ, ಅರಸನಾದವನು ತನ್ನ ಪತಿಯಾಗಿದ್ದರೂ ಅಮೃತಮತಿ ವಿಕಾರರೂಪಿನ ಮಾವಟಿಗ, ಅಷ್ಟಾವಕ್ರನಿಗೆ ಮನಸೋಲುತ್ತಾಳೆ. ಅವನ ಸಂಗೀತ ಅವಳನ್ನು ಸೆಳೆಯಿತು ಎಂಬಲ್ಲಿಗೆ ಅವಳು ಆತ ಅಸಹ್ಯಕರವಾಗಿದ್ದರೂ ‘ಪೊಲ್ಲಮೆಯೆ ಲೇಸು ನಲ್ಲರ ಮೈಯೊಳ್’ ಎಂದುಕೊಂಡು ಅವನನ್ನು ಮನದನ್ನನಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿಬಿಡುತ್ತಾಳೆ. ಅವರೀರ್ವರ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಅರಿತ ಯಶೋಧರ ಪರಿತಪಿಸುವುದು, ತನ್ನ ತಾಯಿಯೊಂದಿಗೆ ಕನಸಿನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಡೆದುದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಹೇಳುವುದು, ಇತ್ಯಾದಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಮುಂದೆ ರಾಜನು ತನ್ನ ತಾಯಿಯೊಂದಿಗೆ ಅರಣ್ಯಮುಖಿಯಾಗಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದಾಗ ಅಮೃತಮತಿ ವಿಷವುಣಿಸಿ ಅವರಿಬ್ಬರನ್ನೂ ಕೊಲ್ಲುತ್ತಾಳೆ. ಅಂದು ಕೊನೆಯಿರದ ಕೆಲಸಗಳು. ಅಂತೂ ಮಾಡಬೇಕೆಂದುಕೊಂಡಿದ್ದ […]